"Ik heb heel veel zieke dingen gezien"

Tom Erents wijdt groot deel van zijn leven aan bestrijding kinderporno

NOORDWIJKERHOUT – Het internet heeft ons veel gebracht. Tegenwoordig kunnen we veel meer te weten komen dan we ooit voor mogelijk hadden gehouden, dankzij deze bron van ongelimiteerde informatie. Maar op het “World Wide Web” zitten ook zeer dubieuze en zelfs ronduit gevaarlijke kanten. Zo zijn er de diepe krochten waarop kinderporno hoogtij viert. Tom Erents is de man die de aanzet heeft gegeven om deze praktijken op internet keihard aan te pakken. Hij heeft zich door veel vuiligheid moeten worstelen, maar heeft vele pedofielen en pedoseksuelen kunnen oppakken. Wat doet het met iemand als je bijna iedere dag naar plaatjes van misbruikte kinderen moet turen? 

Door Joep Derksen 

“Je leven wordt deels bepaald, maar je hebt er ook invloed op.” Dit levensmotto besefte Erents zich in de loop van zijn bestaan. “Ik ben altijd een onrustig type geweest en houd ervan wat te doen. In mijn eerste baan op m’n 14de was ik muziekgraffeur, waarbij ik nootjes, sleutels en mollen op papier moest stempelen. Ik vond het verschrikkelijk! Ik zat daar tussen mensen achter een tafeltje te stempelen; dat wilde ik nooit meer.” 

Twee jaar later zei Erents deze “carrière” vaarwel. Zijn vader was agent en hij mocht als bode bij de politie van Haarlem aan de slag. Na de militaire dienst in 1969 begon hij te werken bij de toenmalige Rijkspolitie en heeft daarbij een opleiding gevolgd. “De Rijkspolitie hield zich voor de regionalisering van de Nederlandse politie in 1992 bezig met de plaatsen met minder dan 25.000 inwoners en werd ook wel de boerenpolitie genoemd. Het was een tijd zonder prestatiecontracten en bij een begrafenis liep je vooruit om het verkeer tegen te houden. Tegenwoordig staat een agent je niet meer te woord en dat is heel slecht. Ik ging onlangs aangifte doen en moest op het bureau een kwartier wachten zonder dat iemand zich liet zien. Ik ben boos weggelopen.” 

Kinderpornografie 

Erents werd in 1973 rechercheur en zat tot 1982 bij de Rijkspolitie in Noordwijkerhout. De tien jaar daarna werkte hij bij Schiphol: “een plaats zonder inwoners waar veel gebeurt. Het opzetten van het Schipholteam was mijn laatste wapenfeit; dit team pakt georganiseerde drugskoeriers op.” In 1992 trad Erents toe tot de Centrale Recherche Informatiedienst (CRI), waar alle informatie over criminaliteit te vinden is. In 1996 werd op politiek niveau gepraat over de aanpak van kinderpornografie en Erents werd gevraagd een team op te zetten om dit uit te voeren. 

Hij moest van voren af aan beginnen. “Ik wist niet eens wat kinderpornografie was. Ik kreeg een sleutel van een kast; daar lagen boekjes en ander materiaal in van kinderporno. Als je dat ziet kom je in een heel andere wereld terecht; een wereld van afwijkingen. Ik heb heel veel zieke dingen gezien en mijn mensbeeld is erdoor veranderd. Door het in ontvangst nemen van die sleutel van de kast, ben ik een ander mens geworden; veel wantrouwiger. En dan met name waar het gaat om de omgang van volwassenen met kinderen, want overal waar kinderen zijn, willen mensen beter van hen worden. Of dat nu op materieel of seksueel gebied is. Gemiddeld wordt in iedere schoolklas een kind misbruikt of mishandeld; de vraag is hoe je erachter komt wie dat is.” 

Hij verzucht: “Er zijn zoveel instanties die hulp aan kinderen bieden, maar veel van die organisaties zijn meer bezig zichzelf in stand te houden dan hulp te verlenen. Slachtoffers zitten in een vergeethoekje. Kinderen die misbruikt worden, laten het achter zich. Maar als ze 30 worden, slaan ze door en gebeurd er opeens wat.” 

Sporen 

Het team van Erents groeide in een aantal jaren uit naar acht personen, die nationaal en internationaal successen behaalden bij het opsporen van pedofielen en pedoseksuelen. In 2005 ging Erents de vut in, maar zijn werk heeft ontegenzeglijk sporen achtergelaten in zijn eigen leven. “Voordat ik begon aan het opsporen van kinderporno heb ik met mijn vrouw overlegd of ik het zou doen. Ik had geen kleine kinderen meer en kon dus professioneel met het materiaal omgaan. Ik heb ook mijn werk wel eens naar huis meegenomen om mijn vrouw te laten zien waar ik me bezig ben.” 

In de openbaarheid stelt Erents zich voorzichtiger op: “Tegenwoordig ben ik voorzichtiger geworden in mijn omgang met mensen. In grote gezelschappen ben ik eigenlijk niet aan het woord. Ik luister en probeer door vragen te stellen de waarheid te achterhalen.” Niet dat hij altijd, al dan niet onbewust, op zoek is naar mensen die een ongezonde voorkeur voor de allerkwetsbaarsten in onze samenleving hebben. “Niet iedereen die van kinderen houdt is een pedofiel. Het gaat erom of iemand seksuele gevoelens heeft voor kinderen. 99% van de mensen die met kinderen omgaan, zijn heel gezond bezig.” 

Erents, die dit jaar voor de 25ste en laatste keer de Noordwijkerhoutse Sinterklaas zal zijn, is echter nog altijd actief in de bestrijding van kinderporno. Als vrijwilliger is hij betrokken bij de website www.meldpunt-kinderporno.nl: een site die mensen oproept de sites door te geven waarop kinderporno te zien is. Dan kan deze stichting namelijk actie ondernemen tegen de beheerder(s) van deze site. Ook geven de medewerkers voorlichting over het begrip “surf safe”.

Behandelen 

 In de huidige maatschappij is er geen ruimte voor begrip voor pedofielen en pedoseksuelen. De algemene teneur is dat deze mensen levenslang moeten worden opgesloten, om nog maar te zwijgen over het verplicht doorvoeren van (chemische) castratie. Erents is echter geen voorstander van het straffen van misbruikers, zo laat hij verrassend genoeg weten. “Je moet misbruikers behandelen. Mensen hebben altijd een voorkeur; bijvoorbeeld voor het type auto. Er zijn ook mensen die een voorkeur voor kinderen hebben. Een pedofiel heeft een seksuele voorkeur voor prepuberale kinderen en een pedoseksueel gaat ook over tot seksueel misbruik. Je hebt daar veel verschillende soorten in, variërend van incest binnen de familie tot het aanzetten van kinderen tot seksuele handelingen. Je moet pedofielen en pedoseksuelen laten inzien dat het gedrag wat ze tonen fout is. En dat ze dit gedrag niet meer moeten laten ontstaan. Een alcoholist blijft altijd een alcoholist en een junk blijft altijd een junk; ze moeten gewoon van het spul afblijven. Hoe pedofielen en pedoseksuelen aan hun behoeftes komen, is hun zorg.” 

Over de zwemleraar Benno L., die kinderen met een beperking seksueel misbruikte, oordeelt Erents: “Dat is een verschrikkelijk zieke man, maar hij kan er zelf niets aan doen. Hij is zelf ook slachtoffer, want in zijn jeugd is hij misbruikt. Hij is doorgegaan en niemand wilde het horen. Als je aan de bel trekt, moet er iemand zijn om de bel te horen. Dan is er ook de zaak in Noordwijkerhout, waarbij een opa op een verjaardagsfeestje zijn nichtje onzedelijk betastte. Hierdoor zijn hele familieverhoudingen verstoord en die man is zijn familie kwijt. Hij ziet zijn kleinkind niet meer. In de huidige maatschappij ben je goed of fout: mensen hebben hun oordeel razendsnel klaar.”