Seksuele intimidatie in OV aan de kaak gesteld

‘Het is belachelijk dan vrouwen zich onveilig voelen’

GROENE HART – Een man, die tegenover jou in de treinbank zit te masturberen, een hand die plotseling tussen jouw bovenbenen gestoken wordt. Aangeschoten jongeren, die overmoedig tegen een reizigster roepen: ‘Ik zou haar wel in haar kont willen neuken’. Het zijn zomaar enkele voorbeelden van seksuele intimidatie-ervaringen van OV-reizigers, die opgeschreven zijn in het boek ‘Hoe durf je!’.

De studentes Anne-Lotte van Dorp, Lexie Frimpong, Dana Hoffstedde, Laurence Hoogendam en Ilja Korporaal van de Hogeschool Leiden hebben dit boek als studieopdracht geschreven. Het was ook voor de studentes een louterende ervaring, vertellen Dana uit Hazerswoude en Ilja, die in Boskoop woont. Voordat ze dit boek begonnen te schrijven, beseften ze niet dat ze zelf regelmatig slachtoffer zijn geworden van seksuele intimidatie.

Want seksuele intimidatie draait om macht. Waarbij de ene partij zijn (en heel soms haar) wil en gevoelens oplegt aan de ander. En die persoon confronteert met zijn behoeftes. Kusgeluidjes, een ongewenste hand op een bil of een quasi-grappige verwijzing naar een bedsituatie; dit soort handelingen dringen door tot in de privésfeer van vaak jonge vrouwen. En beschadigen hun visie op de wereld en vrijheid van handelen.

,,Hoeveel vrouwen lopen er met hun sleutels of telefoon in hun hand als het al donker is, vermijden bepaalde plekken of reizen na een bepaald tijdstip liever niet meer met het openbaar verover, zelfs als zij niet eerder seksuele intimidatie hebben meegemaakt?’’, zo stellen de auteurs. Zelf zijn ze ook voorzichtiger geworden. Dana: ,,Ik reis liever niet ’s avonds en stap liever samen met iemand anders in het OV. Het moet natuurlijk niet zo zijn, dat je als vrouw bang bent om ’s avonds te reizen, maar het is wel zo.’’ Ilja is het daar helemaal mee eens. ,,Het is belachelijk dat vrouwen zich onveilig voelen in het OV. Mensen moeten hun handen thuis houden. Hoe durf je om aan iemand te zitten of aan te spreken op een seksueel getinte manier als niemand daar om gevraagd heeft?!’’

Volgens de auteurs neemt het aantal gevallen van seksuele intimidatie sinds de coronatijd toe in het OV. ,,En niet eens iedereen die seksueel geïntimideerd is maakt hier een melding van, dus deze meldingen zouden eigenlijk verdubbeld moeten worden.’’ Ilja: ,,Doordat er minder controleurs rondlopen en er door het verminderde aantal reizigers ook minder getuigen zijn, kunnen de daders makkelijker hun slag slaan.’’

Ze willen het onveiligheidsgevoel en/of onveiligheid bij reizigers binnen het openbaar vervoer verminderen. Dana: ,,Ik ken mensen, die van hun ouders niet mogen reizen. Ik wil met dit boek bereiken, dat hier iets aan gedaan wordt, zodat mensen kunnen gaan en staan waar ze willen.’’

Ilja: ,,Het begint al bij de opmerking van ‘hoer’, slet of ‘lekker wijf’. We zijn allemaal wel eens zo aangesproken. Als iemand zoiets tegen jou zegt of iets doet wat jij niet wil, geeft je dat een onveilig en naar gevoel.’’ Dana bevestigt: ,,Het schaamtegevoel houd je voor jezelf, terwijl je je als vrouw overal op je gemak zou moeten kunnen voelen.’’

Pedro Peters, woordvoerder van Openbaar Vervoer Nederland, herkent zich niet in de uitspraken van de auteurs, dat het aantal gevallen van seksuele intimidatie in het openbaar vervoer zijn gestegen. ,,Helaas vindt seksuele intimidatie overal plaats, ook in het OV. We houden wel heel goed alle incidenten bij, maar daarvan wordt niet apart aangegeven wanneer het gaat om seksuele intimidatie. Sinds corona is uitgebroken zijn er minder passagiers, maar ik weet niet of daardoor de gevallen van seksuele intimidatie zijn toegenomen. Bij ons zijn hier niet meer klachten over binnengekomen.’’

De auteurs willen met hun boek in ieder geval bereiken, dat voor het bestrijden van seksuele intimidatie meer aandacht gaat naar positieve seksualiteit en de vrouwen minder in een slachtofferpositie geduwd worden. ,,Op seksueel gebied moeten mannen en vrouwen als gelijk worden gezien. Dat zal voor beide partijen miscommunicaties voorkomen. En vrouwen moeten als gelijke gezien worden, waar het gaat om seksuele beleving.’’

Het boek is te bestellen via: www.gehoord-ov.nl.