Dé lokale en regionale nieuwssite

Beste bezoeker, Als journalist schrijf ik over actuele zaken. Deze blog heeft al miljoenen bezoekers verwelkomd. Hier vindt u alle, ruim 26.800, gepubliceerde artikelen, verschenen in landelijke, regionale en lokale dag- en weekbladen en magazines. Veel leesplezier! Mocht u onderwerpen aan de kaak willen stellen, neemt u dan contact met mij op: info@writing4u.nl. Foto's kunnen, tegen vergoeding, besteld worden via dit emailadres.

05 december 2021

“Ik vond op een dag, dat het goed was”

Huisartsen Gijsje Duijzer en Frans Zonneveld hangen stethoscoop aan de wilgen

VOORHOUT – Samen werkten ze 74 jaar als huisarts; Gijsje Duijzer en Frans Zonneveld. Als twintigers kwamen ze naar dit dorpje in de Bollenstreek om daar hun eigen praktijk op te zetten. Het was in het begin sappelen, maar ze eindigen hun loopbaan als gerespecteerde en gewaardeerde leden van de samenleving. Vele duizenden mensen en één hond werden door hun inzet geholpen, geboren en verzorgd.

JOEP DERKSEN

Frans (66) en Gijsje (65) leerden elkaar kennen tijden de huisartsenopleiding, die in 1983 één jaar duurde. “Het was een soort stage; meer kun je het echt niet noemen. Je ging naar een verpleeghuis, EHBO en een  huisarts om daar mee te lopen”, herinnert Frans zich. Het beginnen van een huisartsenpraktijk was nog niet zo gemakkelijk. Er was een overschot aan huisartsen. Als je een praktijk opzette, begon je met nul klanten. Dus je verdient  geld door waar te nemen bij collega’s. Maar omdat er altijd iemand op de praktijk aanwezig moet zijn, besloten Gijsje en Frans de handen ineen te slaan. Ze hoorden, dat er in Voorhout een nieuwe wijk gebouwd zou worden: Oosthout en al snel hadden ze de eerste tien inschrijvingen. “Maar daar bleef het vervolgens maandenlang bij”, kijkt Frans nu lachend terug. “Begin 1985 werd voor het eerst in ruim twintig jaar de Elfstedentocht weer gehouden. Door de strenge winterperiode werd alle bouw stilgelegd. Hierdoor werden er geen huizen opgeleverd en kwamen er ook geen nieuwe patiënten bij.” Uiteindelijk duurde het vier jaar, voordat beiden een volwaardige praktijk hadden.

In die tijd gebeurde het nog regelmatig dat een huisarts rustig een half uurtje met je kon praten. Mede hierdoor werden Gijsje en Frans bij veel gezinnen betrokken met hun wel en wee. De eerste vijftien jaren verzorgden de beide huisartsen ook bevallingen. Dat was een prachtig onderdeel van ons vak.  Ze moesten er op een gegeven moment mee stoppen, omdat het uiteindelijk niet vol te houden was:  én overdag een praktijk draaien én  ’s nachts soms urenlang de bevalling verzorgen. “Een onderwaterbevalling hebben we nooit gedaan, wel stond ik een keer voor een filmploeg, die was ingehuurd. ‘Je vindt het zeker niet erg, dat we filmen?!’ werd tegen mij gezegd. Gelukkig ging de bevalling wel goed.”

Een deurtje verder

Het vak is door de jaren heen enorm veranderd, zo wordt er niet meer gewerkt met de groene kaarten, waarop iedere diagnose geschreven moest worden, maar is alles al dertig jaar lang geautomatiseerd. De collegialiteit tussen de beiden is altijd gebleven. Gijsje: “Wij hebben dagelijks contact; onze spreekkamers zitten naast elkaar en we roepen elkaar er regelmatig bij. Als er iets heel leuks, bijzonder of lastig is, wandelen we een deurtje verder en bekijken we samen wat we kunnen doen. Dat vinden onze patiënten prima: twee weten immers meer dan één.”

Een tijdje geleden namen de beiden het besluit, dat het tijd was om over het einde van hun artsencarrière na te denken. Gijsje stopt per 1 januari en Frans gaat nog een paar dagen per week voor maximaal een jaar door, maar dan hangt ook hij zijn stethoscoop aan de wilgen. Waarom stoppen de beide huisartsen? Gijsje: “Ik vond op een dag dat het goed was. Blijkbaar komt dat op een bepaald moment. We hebben opvolgers gezocht en gevonden: Monique van Oostrom en Pieter de Groot.”

Beide artsen werden vorig jaar besmet met corona en dat heeft het besluit om te stoppen ook bekrachtigd. Frans: “Ik had eerst de gedachte, om wat langer door te gaan, maar bouw het langzaam af. Ik doe niet meer de diensten op de Dokterspost en blijf in 2022 nog actief.” In al die jaren zijn natuurlijk veel mooie herinneringen opgebouwd. Gijsje herinnert zich een moeder, die met een taart langs kwam op de dag, dat haar dochter 18 was geworden; deze dochter is door Gijsje ter wereld geholpen. Frans geeft een ander voorbeeld van dankbare momenten: “Soms kun je mensen helpen door euthanasie te plegen. Dat is niemands grote hobby en het is heel wat anders dan een geboorte. Maar het is heel dankbaar werk en ik ben blij, dat het legaal uitgevoerd kan worden. We hebben  mensen op die manier kunnen helpen, om verder uitzichtloos lijden te voorkomen. Het is dankbaar werk.”

Heimlichmanoeuvre

Omdat ze zelf ook in Voorhout wonen, gebeurt het regelmatig, dat ze op straat aangesproken worden over persoonlijke zaken. Of de bloeddrukmedicatie afgebouwd kan worden, bijvoorbeeld. “Daar heb ik nooit moeilijk over gedaan”, geeft Gijsje aan. Dat gebeurt soms als je hulpverlener bent en woont in het dorp waar je werkt.” Ook kwamen mensen wel eens bij beide artsen spontaan aan de deur, als er een noodgeval was. Frans: “Ik heb nog een keer een hond gered. Zijn eigenaar had een brokje omhoog gegooid; dat beestje had het brokje gegrepen, waarbij het achter in de keel schoot. In paniek stond de eigenaar met zijn hondje bij me voor de deur. Ik gaf een kleine Heimlichmanoeuvre en hij leefde weer.” Gijsje lacht: “Het is natuurlijk prima, als je kunt helpen in een panieksituatie.”

Natuurlijk zullen ze het vak wel missen. Gijsje: “Ieder consult is een ontmoeting, het heeft iets weg van een schouwspel; je hoort en bekijkt iets van iemand, geeft een oordeel en ziet hoe mensen reageren, er komt een plan en hopelijk een oplossing. Nog steeds verbaas ik me, dat mensen ook om heel eenvoudige dingen graag met de dokter willen spreken. Naarmate wij als artsen ouder worden, wordt ons oordeel belangrijker gevonden.”

Een groot afscheidsfeest zit er niet in, mede door alle beperkingen die weer opgelegd worden. Frans: “We zijn in stilte gekomen en willen ook in stilte weg. Alle patiënten krijgen een persoonlijke afscheidsbrief. In augustus kondigden we ons vertrek al aan en daarna werden we overladen met kaartjes en allerlei tekenen van waardering. Dat vind ik echt heel bijzonder.” Gijsje besluit: “Het is goed zo. Ik zou het heel erg vinden, als ik mijn tijd uit zou moeten zitten. Wij gaan alle dagen fluitend achter ons bureau aan het werk. Je moet scherp blijven en er zijn totdat je stopt. Afbouwen kun je wel in tijd, maar niet in intensiteit.”