Scholieren dingen mee naar prijs Universiteit Twente

Noordwijkerhout – De twee 17-jarige scholieren Annelies van Eeden en Suzanne Warmerdam mogen met hun profielwerkstuk ‘Het vierkleurenvraagstuk’ meedoen aan de prestigieuze UT-PWS-prijs 2007 van de Universiteit Twente. Of ze de andere negen kandidaten zullen verslaan, weten Suzanne en Annelies niet, maar ze gaan wel voor de publieksprijs: “De school heeft een bus gehuurd en al onze klasgenoten en vrienden gaan mee.”

door Joep Derksen
De leerlingen in de zesde klas van het VWO van het Teylingen College sector Leeuwenhorst, zijn verbaasd over de aandacht die hun profielwerkstuk heeft opgeleverd. Giechelend vertellen ze: “We maakten een praktische opdracht voor Wiskunde B1-2 en namen als onderwerp het vierkleurenprobleem. Dat leek ons wel gemakkelijk: een beetje landkaartjes inkleuren of zo. Het werd echter een heel theoretisch onderwerp, waarbij we allerlei bewijzen en tegenargumenten over dit probleem hebben onderzocht en afgewogen.”

Het vierkleurenprobleem is in 1852 beschreven door de wiskundige Euler, die ervan uitging dat de landen op iedere willekeurige landkaart kunnen worden aangeduid met slechts vier verschillende kleuren, waarbij landen die elkaar aanraken niet dezelfde kleur hebben. Annelies: “Computermodellen hebben al aangetoond dat het mogelijk is, maar de wiskundigen vertrouwen de computers niet. Wij hebben heel veel onderzoeken gelezen, informatie verzameld via het internet en universiteiten benaderd en na zes maanden was onze opdracht klaar. In februari werden we benaderd door iemand van de Universiteit Twente of we ons werk niet wilden laten meedoen aan een prijs voor beste profielwerkstukken.” Ze lacht: “We hadden gewoon een wiskundeopdracht gemaakt en geen profielwerkstuk, maar we verwisselden deze woorden en zo kregen we een profielwerkstuk!” Toch onderschatten ze het belang van hun werk niet, zo blijkt uit wat ze in het evaluatiehoofdstuk van hun werkstuk hebben geschreven: “Waar wiskundigen al tientallen jaren mee bezig zijn, hebben wij in enkele maanden op papier gezet.”

Post-its

Suzanne: “Met ons onderzoek hebben we geen dingen opgelost, maar wel aangetoond dat met het vierkleurenprobleem inderdaad kaarten met slechts vier verschillende kleuren worden ingevuld. Het was heel ingewikkeld en soms werden we stapeldol: dan zaten we een hele dag tussen honderden post-its en papiertjes en na vele uren hadden we nog niets bereikt! Maar uiteindelijk snapten we de diepgang en konden het bestaan van het vierkleurenprobleem bewijzen. Uiteindelijk vonden we zelfs fouten in officiële wiskundige tijdschriften over dit onderwerp!”

Van de docent kregen Annelies en Suzanne een 9,6 voor het werkstuk. Een prima cijfer, maar wat de wiskunde-expert betreft had het ook wel een tien mogen zijn. “Maar ja, je moet altijd streven naar verbetering, hè!?” Op 5 april is de finaledag aan de Universiteit Twente en dat is voor de beide tieners een mooie afsluiting van het project. Na het VWO wil Annelies geneeskunde studeren en gaat Suzanne een studie Voeding & Gezondheid volgen.