Plannen voor tweede panorama in TulipLand

Of een museum over Leo van den Ende

VOORHOUT – Zondag 31 augustus sluit Panorama TulipLand het seizoen 2008 af. Tegen die tijd hebben zo’n 80.000 bezoekers genoten van het panorama dat schilder Leo van den Ende eerder dit jaar voltooide, na er tien jaar aan gewerkt te hebben. Met het einde van het seizoen voor de deur, is het de hoogste tijd om vooruit te kijken naar de toekomst van Panorama TulipLand. Mede-directeur Herman van Amsterdam geeft een vooruitblik naar een vernieuwde opzet van deze toeristische attractie.

Door Joep Derksen

Wat gaat er gebeuren nadat Panorama TulipLand dit jaar voor het laatst de deuren sluit? Van Amsterdam: “Dan gaan we ons voorbereiden op het nieuwe seizoen. Er is een nieuwe situatie ontstaan, want het schilderij is af. Het wordt interessant te bekijken hoe we het panorama volgend jaar weer aantrekkelijk maken voor het nieuwe publiek. Overigens was afgelopen zomer het panorama zonder de schilder niet belemmerend voor het aantal bezoekers dat kwam kijken. Maar voor het komende jaar zijn we bezig met nieuwe ideeën, zoals een museum van Leo van den Ende met daarin de materialen waarmee hij heeft gewerkt, of een film die draait over de jaren dat hij het panorama gemaakt heeft.”

Historisch panorama

Ook zijn er andere mogelijke ontwikkelingen, zo laat Van Amsterdam weten. Het zou kunnen dat er een tweede panorama komt, bijvoorbeeld een historisch panorama, met een landschap in de tijd van Jacoba van Beieren, of een panorama met de vier seizoenen. We moeten nog beslissen wat een mooie toevoeging zou zijn. Ook is een van de mogelijkheden om het Panorama Big Sur eventueel nog een jaar te prolongeren, want de mensen gaan dat panorama nu ook ontdekken.”

Eerder liet Teylings wethouder Bert Homan dat het panorama nu “heel gewoon” was geworden, aangezien de schilder zelf er niet meer aan werkt. Van Amsterdam reageert op deze woorden: “Bij het Panorama Mesdag zijn geen schilders aanwezig, maar dat trekt ook een hoop publiek. Wel willen we het panorama levend houden, zodat het publiek toch iets ziet van de schilder. Voor ons is het de uitdaging om een nieuwe insteek te geven.”

Nieuwe locatie

Uiteraard ontbreekt in het interview ook de vraag niet waar de toekomst van Panorama TulipLand zal liggen: in Voorhout, bij de Ruïne van Teylingen of in Lisse, bij de Keukenhof? “De garantie is er om tot en met volgend jaar op de huidige plek te blijven. We hebben de mogelijkheid nog niet opgegeven dat Panorama TulipLand in Teylingen blijft. De Keukenhof heeft ook duidelijk de lijnen van hun eisen aangegeven: tot zo ver en niet verder. Het ligt aan de volgende stappen van de schilder zelf en zijn ideeën erover. Dat moet met elkaar passen. Het management van Panorama TulipLand en Leo van den Ende zijn on speaking terms. We zien elkaar nu minder, omdat de schilder van zijn rust aan het genieten is en we zijn niet in gesprek over het scheiden van de wegen. We gaan graag voort met dit Panorama TulipLand, onder omstandigheden die voor iedereen goed zijn. De schilder moet ook zijn zegje kunnen doen en dat moet met ons afgestemd worden. We moeten kijken hoe we met elkaar omgaan, maar tussen nu en anderhalve maand zal er meer duidelijkheid zijn.”

Bezoekers

Van Amsterdam besluit: “Voor ons is het leuk geweest te zien hoeveel publiek er in de zomerperiode is gekomen. In totaal hebben we zo’n 80.000 bezoekers gehad: een behoorlijke stijging vergeleken met de 65.000 mensen die in 2007 langskwamen. De Bollenstreek kan dus voor toeristen ook in de zomermaanden aantrekkelijk zijn. Er is een behoorlijke aanloop naar Tulipland, van onder meer toeristen op campings, in hotels of fietsers die een toer maken door de Bollenstreek. De bollen zijn vanuit toeristisch perspectief dus niet alleen een lenteverhaal, maar ook een zomerverhaal. Volgend jaar willen we dit meer handen en voeten geven: een organisatie die handen en voeten geeft aan dit hele verhaal, geeft de toeristenindustrie een goede boost. In 2009 zijn er mogelijkheden om naar de 100.000 bezoekers te gaan, als de zomerperiode goed wordt uitgenut.

Copyright

Ook schilder Leo van den Ende reageerde kort. Hij uitte zich niet over de toekomstige locatie van het panorama: “Deze kwestie bevindt zich in dezelfde situatie zoals het altijd is. Wij zijn nog steeds in gesprek, maar dit jaar komen we er wel uit.” Over de plannen om een museum op te zetten met het gebruikte gereedschap van Van den Ende zelf, laat hij weten: “Zo’n museum kan alleen opgezet worden, als we rondkomen met de plannen. Ik heb het copyright van alles. Zonder mij gebeurt er niets.”