Behoud van kleine gemeente krijgt warm onthaal

Discussieavond over gemeentelijke fusie in het Poelhuys

LISSE – Maandag 23 november stond tijdens de raadsinformatiebijeenkomst in het Poelhuys de vraag centraal of Lisse moet fuseren danwel samenwerken met andere gemeenten. Van de 21.000 inwoners kwamen er nog geen zeventig opdagen, waarvan de helft politici. De toehoorders kregen vier presentaties voorgeschoteld over de voors en tegens van fuseren, waarna er gestemd mocht worden over een tiental vragen. De hamvraag: ‘Moet Lisse fuseren?’ werd niet gesteld.

‘Deze avond is geen volksraadpleging. De stellingen zijn bedoeld om een discussie op gang te brengen’, liet gespreksleider Nico Schoof weten. ‘We vragen vanavond niet de mening van de bevolking, maar luisteren naar elkaars argumenten.’ Vervolgens legden Herbert ter Beek van Ernst & Young Adviesbureau, Arie van Erk, burgemeester van Bergambacht en Hans Engels, Hoogleraar aan de universiteit van Leiden uit waarom zij gemeentelijke fusies wenselijk achten. De enige spreker die beargumenteerde waarom hij tegen het samengaan van kleinere gemeenten in één grote gemeente was, Linze Schaap, hoofddocent bestuurskunde aan de Universiteit van Tilburg, kreeg het luidste applaus.

Dat ambtenaren altijd voorstander zijn van een fusie, is logisch: zo vonden de sprekers unaniem: zij gaan er na een fusie allemaal in salaris op vooruit. Engels had een opmerkelijke uitspraak: ‘Het samenvoegen van ambtelijke apparaten is drie keer niks. De kwaliteit van de ambtenaren wordt hoger en het niveau van de politici blijft gelijk, als je geluk hebt.

Schaap mocht als laatste spreken en maakte dankbaar gebruik van de gelegenheid om de argumenten voor een fusie van de voorgaande sprekers van tafel te vegen. ‘Grote gemeenten zijn niet per definitie beter dan kleinere gemeenten. Want hoe groot je ook bent, je hebt altijd moeite met het afhandelen van taken. Zelfs de grootste gemeenten als Amsterdam of Rotterdam moeten blijven samenwerken. Als je doorgaat met deze herindelingtrend, houd je maar één gemeente over: de gemeente Nederland.’

Hij vervolgde: ‘Samenwerken is de enige oplossing. Door een grotere gemeente neemt de bestuurskracht niet toe, het wordt niet efficiënter en de democratische legitimiteit neemt af: er zijn namelijk minder raadsleden en er komt een grotere afstand tussen bestuur en inwoners. Op naar de kleine gemeente!’

Vervolgens participeerde het publiek in de tien stellingen, waarbij de uitslag maar liefst zeven keer niet of slechts met enkele procenten verschilde. Zo vond 51% van de aanwezigen dat er een referendum moet komen voordat er besloten wordt over een gemeentelijke fusie. Wel was driekwart van de mensen het eens met de stelling dat de gemeentelijke belastingen omhoog gaan na een gemeentelijke fusie. En een meerderheid van 63% vond dat, als Lisse met vier andere gemeenten zou moeten fuseren, dat dan tegelijkertijd het grondgebied van Lisserbroek bij de nieuwe gemeente getrokken moet worden. Wat de Lisserbroekers hier van vinden? Wellicht is het tijd voor een referendum…