Bijl aan wortels lokale democratie

OEGSTGEEST – Voortaan krijgen gemeenteraadsleden een maximum spreektijd. Ook mogen deze politici geen ‘destructieve amendementen’ meer invoeren. Dit voorstel legt het presidium voor aan de gemeenteraadsleden tijdens de aankomende gemeenteraadsvergadering.

Ook de samenstelling van het presidium zelf, een bijeenkomst waarin de commissievoorzitters en vertegenwoordigers van alle partijen die geen commissievoorzitters kunnen leveren, bijeen komen om de agenda’s van de aankomende vergaderingen te bespreken, verandert. Voortaan worden volgens het voorstel alleen nog commissievoorzitters, de voorzitter van de gemeenteraad en de griffier toegelaten tot het presidium.

Regelmatig lopen de vergaderingen, die om 23:00 uur afgelopen moeten zijn, uit. Dan moet de vergadering geschorst worden, om een week later weer voortgezet te worden. De politiek komt niet met de oplossing om de betreffende vergadering nog een uur of wat voort te zetten, maar besluit om spreektijden in te voeren. ‘Door invoering van spreektijden wordt het uitlopen van de raadsvergadering vrijwel onmogelijk.’ Voortaan zou de spreektijd verdeeld moeten worden: 50% voor de aanwezige fracties en 50% naar rato van het aantal in de vergadering aanwezige fractieleden. Hiermee worden de (grotere) coalitiepartijen bevoordeeld ten opzichte van de (kleinere) oppositiepartijen.

Ook wordt aan het indienen van amendementen gesleuteld. Het presidium noemt dit ‘niet wenselijke destructieve amendementen’: ‘Deze amendementen hebben ten doel het oorspronkelijke conceptbesluit zodanig aan te passen dat met het besluit het tegenovergestelde wordt bereikt van wat de bedoeling was.’ Het presidium vindt dat de politieke partij (meestal van de oppositie) zich moet beperkten tot ‘tegen’ het conceptbesluit te stemmen.

Het is zeer de vraag of dit presidiumvoorstel geaccepteerd wordt door de politieke partijen. Het lijkt namelijk de bijl te zetten in de wortels van onze (lokale) democratie. Niet voor niets staat er in de kanttekeningen van het voorstel: ‘Door de omvang van het presidium te beperken, wordt de invloed van de fracties die geen commissievoorzitter leveren (meestal de oppositie, JD) op de agendavorming zeer ingeperkt.’

Ook blijft de achterkamertjespolitiek hoogtij vieren. In tegenstelling tot, bijvoorbeeld, de gemeente Lisse zijn de vergaderingen van het presidium niet openbaar. ‘Die openbaarheid is ook niet noodzakelijk, omdat het presidium alleen onderwerpen van procedurele aard bespreekt.’ Als de politiek en het gemeentebestuur dus niets te verbergen hebben, dan kunnen die bijeenkomsten toch ook openbaar zijn?