‘Vrijwillig mag vrijblijvend zijn’

LISSE – De alledaagse beslommeringen zijn voor veel mensen iedere keer weer een enorme uitdaging. In goede gezondheid is het geen probleem om de was te doen, te strijken, het tuinonderhoud of boodschappen te halen. Maar mensen met een fysieke of geestelijke beperking hebben hier de ondersteuning van een mantelzorger voor nodig. Aan de andere kant zijn er inwoners die best ‘wat voor een ander’ willen doen, maar zich niet willen verplichten om iedere week dezelfde avond of dagdeel paraat te moeten staan. Mantelplan is de organisatie die deze mensen met elkaar verbindt. De gemeente Lisse is de eerste organisatie in heel Nederland die opdracht heeft gegeven tot een proefperiode van een jaar. Eef Peelen legt uit wat Mantelplan precies inhoudt.

Peelen is jarenlang wijkbroeder geweest in de Poelpolder en merkte de veranderingen in de zorg op. In de jaren ’50 van de vorige eeuw was het heel normaal dat kinderen voor hun ouders zorgden als die op een leeftijd kwamen dat de beperkingen opspeelden. ‘Maar de wereld is ingewikkelder geworden; de kinderen hebben twee banen of wonen ver weg. Steeds meer moeten mensen gebruik maken van hun kennissen en naasten.’ Maar voordat mensen daadwerkelijk een ander om hulp durft te vragen, moet een forse drempel genomen worden. En hoeveel mensen die u kent wilt u inderdaad deze hulpvraag stellen? Peelen: ‘Mensen doen graag een beroep op het kringetje van vertrouwde mensen. Maar hoe bereik je ook mensen tot wie je niet zo dichtbij staat? Mantelplan neemt al het regelwerk uit handen. Wanneer iemand hulp nodig heeft met bepaalde werkzaamheden, dan kan die zich aanmelden. Vervolgens nemen wij contact op met de door de hulpvrager aangegeven personen. Die zeggen dan ‘ja’ of ‘nee’ tegen de hulpvraag. Op deze manier hoeven mensen geen lastige gesprekken te voeren over wat ze wel en niet wensen van de ander.’

Mantelplan werkt ook de andere kant op en legt contacten met onder meer buurtnetwerken en vrijwilligersorganisaties. Peelen: ‘We willen het onbenutte potentieel aanboren van vrijwilligers die zelf willen bepalen wat ze doen en wanneer. De potentiele vrijwilligers geven aan wat ze willen doen en op welke dagen en uren ze in principe beschikbaar zijn. Vrijwillig mag namelijk ook vrijblijvend zijn.’ De service waarbij mantelzorgers en hulpvragers met elkaar worden verbonden kost helemaal niets voor de gebruikers. De gemeente Lisse heeft een licentie gekocht om dit systeem te gebruiken. Peelen: ‘Er zijn ongetwijfeld veel mensen die iets willen doen voor een ander, zonder bij een bepaalde organisatie te moeten horen. Dat zijn dezelfde mensen die wel wat van hun vrije uurtjes ter beschikking willen stellen voor een ander. We streven ernaar dat vijfhonderd Lissers gebruik maken van www.mantelplan.nl en dat er groei zit in dit gebruik.’