Huizenbezitters zijn nieuwe armen

LISSE – Het beleid ten aanzien van schulddienstverlening moet volledig op de schop; anders dreigen veel huiseigenaren aan de bedelstaf te raken. Het is niet meer van deze tijd dat mensen eerst hun huis moeten verkopen, voordat ze in aanmerking kunnen komen voor de (financiële) hulp van de Intergemeentelijke Sociale Dienst Bollenstreek (ISD). Dit was een van de voornaamste conclusies die getrokken werd tijdens de ISD-conferentie van dinsdag 27 november.

Na het hartelijke welkomstwoord van Lisse-wethouder Adri de Roon, tevens voorzitter van het dagelijks bestuur van de ISD, nam Joke de Kock het woord. Zij sprak als voorzitter van de Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren en pleitte voor een ‘afkoelingsperiode’ waar het ging om het aanpakken van schuldenaren. Er komen namelijk steeds meer mensen met schulden bij en de gemiddelde schuld is ook al gestegen naar 32.250 euro. De gemiddelde schuldenaar die bij de ISD aanklopt, heeft maar liefst 14 schuldeisers achter zich aan zitten ‘en daar zitten altijd de belastingdienst, ziektekostenverzekering en kredietmaatschappijen bij’, aldus De Kock.

Ze waarschuwde om maatregelen te nemen voor het helpen van de eigen woning bezitter. ‘Van de 5,2 miljoen eigen woningen hebben nog 4,2 miljoen woningen een hypotheek. De eigenaren van 700.000 woningen staan onder water: hun hypotheek is hoger dan de waarde van hun huis. De ISD moet ook mensen met een eigen woning helpen en niet zeggen dat zij eerst hun woning moeten verkopen. Het is namelijk niet mogelijk om in deze woningmarkt je huis te verkopen.’ De Kock pleitte ook voor een betere samenwerking tussen de gemeenten, maatschappelijke partners en schuldeisers. Mensen die nu al diep in de schulden zitten, tipte ze: ‘Zorg dat je goede afspraken maakt met je schuldeisers, de ISD en andere instanties en houd je vervolgens ook aan die afspraken!’

De Kock hoopt dat de ISD Bollenstreek het ‘Tilburgse model’ gaat invoeren. Volgens deze regeling mogen klanten die hun schulden goed afbetalen, hun dak boven hun hoofd houden. Aan de andere kant wordt geen tijd en moeite gestoken in ‘onregelbare klanten’; mensen met een gok- of drugsverslaving, waar geen afspraken mee gemaakt kunnen worden. Ze besloot: ‘Als we de schuldenproblematiek echt willen aanpakken, dan kan het ook. We moeten daarbij niet alles overnemen van de schuldenaren, maar hun kwaliteiten versterken. Dat maakt ook de toegankelijkheid hoger van de ISD; hulpverlenen wordt dan dienstverlenen.’

Nadja Jungmann, Lector Schulden en incasso, vond dat best kritischer gekeken mag worden naar de schuldenaren. ‘Twintig procent vindt dat anderen hun schulden moet oplossen en krap de helft vindt dat ze zelf verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van hun schuldsituatie. Bij ruim de helft vindt de omgeving het normaal om geld te lenen. De combinatie van eigen normen, omgevingsfactoren en vaardigheden zijn relevant in de aanpak van de schuldenproblematiek.’ Na het bekijken van enkele informatieve filmpjes en het bewonderen van een rollenspel, togen de deelnemers van de conferentie aan het werk. Aan de grote ronde tafels discussieerden de deelnemers en probeerden zij door het vrij laten lopen van hun gedachten, nieuwe ideeën voor een nog beter ISD-beleid uit te werken.