‘Van verzet hebben alleen de zwakkeren last’

LISSE – Grote veranderingen staan voor de deur voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De rijksoverheid legt de uitvoering van de Wmo neer op het bordje van de gemeente en bezuinigt tegelijkertijd naar schatting 25% op de uitgaven. Nu al worden bezuinigingen doorgevoerd om de toekomstige tekorten deels op te vangen. De Wmo-Adviesraad is een belangrijk orgaan om het college van burgemeester en wethouders te adviseren over alles wat te maken heeft met de Wmo. Tamara Visser is onlangs toegetreden tot deze adviesraad en zij vertelt over de verwachtingen voor de toekomst.

De Wmo is bedoeld voor onder meer senioren, mensen met een beperking of die tijdelijk hulp in huis nodig hebben. Maar ook gaat het om hulp tijdens een revalidatieperiode, personen die psychische hulp nodig hebben of mensen die een andere hulpvraag hebben. Het kan dan gaan om huishoudelijke hulp, aanpassingen, een traplift of vervoer met een regiotaxi. ‘Ik wil hier geen negatief verhaal van maken’, zo benadrukt Visser meerdere malen. ‘Het is waar dat er bezuinigd wordt, maar dat is nu eenmaal een feit. Het gaat erom dat we, als maatschappij, deze veranderde situatie op een zo goed mogelijke manier oppakken.’ Een van de meest zichtbare wijzigingen zijn de keukentafelgesprekken. Tot voor kort was het zo, dat als iemand bijvoorbeeld een traplift, rolstoel of rollator nodig had, hij hiervoor een aanvraag kon doen en vaak had hij enkele dagen later het ding bij wijze van spreken al in huis staan.

De keukentafelgesprekken, die door onder meer de medewerkers van de ISD worden uitgevoerd, zijn juist bedoeld om mensen ertoe aan te zetten om eerst te kijken of ze een beroep kunnen doen op familie of vrienden uit hun omgeving. ‘Tegelijk moeten we erop bedacht zijn dat er veel situaties zijn waarin de hulpvraag gewoon echt noodzakelijk is, de meeste mensen vragen echt niet voor niets hulp.’ Visser: ‘Minder mondige mensen kunnen altijd gebruik maken van iemand die hen hierbij ondersteunt. Dat is heel belangrijk om te doen, want twee horen meer dan een. Veel mensen, vaak ouderen, durven de dingen niet te zeggen tegen de gemeente. Men doet zich sterker voor dan men is. Dan is het goed dat een familielid of een ondersteunende instantie dat wel voor hen doet.’

Ook wordt het ‘rolstoelpoolen’ in de toekomst een bekend verschijnsel. Mensen hebben dan niet meer een eigen rolstoel, maar delen die met anderen. Visser vindt dit een logische ontwikkeling: ‘Als een rolstoel, maar ook een scootmobiel 90% van de tijd in een bejaardenhuis in een schuur staat, kan die ook door anderen gebruikt worden.’

Visser: ‘Tot nu toe was het zo dat wij om hulp vragen en de gemeente draait. Maar voortaan gaat de gemeente met jou in gesprek over wat je nodig hebt, waarom en hoe je dat zelf kunt oplossen. We moeten met ons allen bezuinigen van de regering. Je kunt er boos op worden, maar we moeteen er mee dealen. Er wordt meer aanspraak gemaakt op de eigen verantwoordelijkheid. Het is minder vanzelfsprekend dat je dingen krijgt. Ook wil de gemeente dat als jij wat nodig hebt, je ook iets kunt doen voor een ander. Dan gaat het om bijvoorbeeld het opstellen van de administratie in ruil voor een scootmobiel.’

De komende jaren houdt de Wmo adviesraad de ontwikkelingen binnen de gemeente in de gaten. ‘We hebben geen bindende invloed, maar als iets anders moet, melden we dat wel degelijk. Heel vaak wordt met onze opmerkingen echt wat gedaan. Als Wmo Adviesraad willen we het zo houden, dat het ook financieel te doen is voor de mensen.’

Ze besluit: ‘Je moet de veranderingen positief benaderen. We kunnen nu meer doen voor de medemens. Het zou mooi zijn als mensen meer nadenken over hun omgeving. Ga eens een keer wandelen met de overbuurvrouw die nooit de deur uit komt. We moeten met z’n allen proberen te voorkomen dat mensen terugvallen in eenzaamheid. Natuurlijk kun je je verzetten tegen de maatregelen die ons eigenlijk worden opgelegd door de overheid. Maar van dat verzet hebben alleen de zwakkeren last. Als je recalcitrant bent, hebben die mensen er niets aan. Zij worden namelijk niet gewassen en krijgen hun boodschappen niet in huis.’