'Poldervensters' in het Groene Hart

,,Bouwen voor onze kleinkinderen''

ALPHEN AAN DEN RIJN > Het ooit zo heilige Groene Hart moet ruimte maken voor de komst van vele duizenden woningen. Alleen zo kan in de toekomst voorkomen worden, dat Alphen een slaapstad wordt, waar alleen nog senioren zich kunnen vermaken.

Gijs van den Boomen, Landschapsarchitect en directeur van Kuiper Compagnons, presenteerde woensdag 21 juni een 'verkenning' die zijn bedrijf op verzoek van het gemeentebestuur had gemaakt. Er zijn mogelijkheden om meer dan 8.000 woningen rondom Alphen te bouwen, variërend van luxe villa's aan het water tot grote appartementencomplexen. Een (groot) deel van die nieuwbouw, die tussen pakweg 2025 en 2055 kan plaatsvinden, moet in het Groene Hart gebeuren. Alleen de zuidkant van Alphen blijft – vooralsnog – grotendeels verstoken van de nieuwbouw.

Alphen is de eerste stad, die sinds de crisis een langetermijnplan wil opzetten, zodat besluiten worden genomen over toekomstige woningbouw en initiatieven voor duurzame energie. Heilige huisjes werden tijdens de presentatie omver geworpen. Na 2020 zijn alle geplande woningbouwlocaties wel zo ongeveer afgerond. Dan kan de stad nog zo'n vijf jaar vooruit met 'inbreiding': het plaatsen van nieuwe huizen tussen bestaande bouw, maar daarna is het wel gedaan met de nieuwbouw in Alphen. Toch moeten er de komende decennia nog zo'n 800.000 woningen bijkomen in de Randstad. Een kwart miljoen van deze woningen komen in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, maar dat is dus nog lang niet genoeg. Volgens Van den Boomen moet het 'keurslijf' van het Groene Hart afgestoten worden. ,,We moeten een balans aanbrengen tussen groen (natuur, red.) en rood (woningbouw, red.).

Plannen zijn er al over de plekken waar zo'n 8.740 woningen moeten komen. Het leeuwendeel hiervan, 6.000 huizen en appartementen, kunnen in de zogeheten 'poldervensters' komen; in de noordwestelijke en zuidoostelijke delen van Alphen. Maar ook zijn 'woonenclaves' voorzien aan de noordkant, met zo'n 500 woningen aan het water, met appartementencomplexen en 'wooneilanden'. Met het bouwen van die woningen ,,wordt Alphen veel meer een stad in het Groene Hart'', zo spiegelde de landschapsarchitect de aanwezigen voor. Ook kan Alphen haar woningbouw uitbreiden naar het westen, met zo'n veertig woningen per hectare.

Toehoorder Kees van den Berg riep op om de natuur te behouden: ,,We moeten van buiten naar binnen bouwen. We moeten trots zijn op alles wat landschap is. Laat alles groen en ga in het centrum van Alphen de lucht in met de woningbouw.'' Hij leek echter een roepende in de woestijn; de meeste aanwezigen waren zeer tevreden over wat ze hoorden. Wel vroeg Jan Wesseling zich af, hoe de gemeente kan voorkomen, dat alle (landbouw)grond waar nu over gesproken wordt, de komende jaren eigendom wordt van projectontwikkelaars. Die vervolgens deze grond weer met grove winst kunnen verkopen, zodra het wordt aangemerkt als woningbouwgebied. Van den Boomen tipte, dat de gemeente eerst moet bepalen in welke gebieden als eerste gebouwd moet worden, ,,en daarna moet je slim zijn, want woningbouw in deze gebieden moet niet alleen een marktverhaal zijn.'' Het is dus aan de gemeenteraad om te bepalen, of de Gnephoek een van de eerste gebieden wordt, waar nieuwe woningen komen.

Wethouder Gerard van Ast liet weten blij te zijn, dat de meeste aanwezigen positief waren over de plannen. ,,Vanavond hebben we een richting aangegeven. Het is verstandig om na te denken over hoe we verder gaan. We willen een vitale gemeente zijn, maar ook een actieve stad. We vragen toestemming aan de raad om tot 2025 aan inbreiding te mogen doen. Door transformatie maak je de stad beter en vul je de rotte kiezen in. Vanaf 2025 moet je een andere kant uit en bepalen, waar we voor de toekomst voor onze kinderen en kleinkinderen gaan bouwen.''