Basisscholen dicht uit protest tegen werkdruk

RIJN EN VEENSTREEK – Op donderdag 5 oktober staakt 95% van alle leerkrachten. De scholen gaan die dag bijna overal dicht, omdat de spreekwoordelijke emmer vol is. Het gaat niet alleen om een hoger salaris, zo laat Kees Hagenaars, directeur van basisschool Ter Does uit Hoogmade, weten. De werkdruk is de laatste jaren enorm toegenomen; niet in het minst vanwege de maatregel, dat basisscholen verplicht zijn om kinderen met gedragsproblemen in het reguliere onderwijs op te nemen.

Door Joep Derksen

Tot enkele jaren geleden was het onderwijs redelijk overzichtelijk. Bijna alle kinderen zaten op het reguliere onderwijs en kinderen die extra ondersteuning nodig hadden, konden naar het speciaal basisonderwijs gaan. Daar zaten dan kinderen met bijvoorbeeld gedragsproblemen of mentale uitdagingen. Tegenwoordig zijn scholen verplicht om die kinderen op te nemen in reguliere klassen en dat heeft een enorm effect gehad, zo licht Hagenaars toe. Want de benodigde extra ondersteuning om deze 'leerlingen met een rugzakje' bij te staan, is er niet. Dus komt alles op het bord van de leerkracht neer.

En als er maar één of twee van deze kinderen in een klas zitten, dan is het nog redelijk behapbaar. Maar in sommige klassen zitten wel acht jeugdigen, die onhandelbaar zijn. Hagenaars geeft voorbeelden. Het zijn situaties die op andere scholen plaatsvinden, niet op Ter Does: ,,Er zitten soms acht kinderen met gedragsproblemen en autisme in één klas. Ik kom nu leerkrachten tegen, die zeggen, dat ze in dertig jaar zulke gedragsproblematiek nog nooit hebben meegemaakt. Kinderen zijn niet corrigeerbaar en gooien bijvoorbeeld met stoelen. Je kunt ze aanspreken, maar ze gaan gewoon door. Kinderen zijn agressief en vallen andere kinderen aan, waarbij ze die kinderen echt willen beschadigen. Dit gebeurt al bij kleuters; kinderen van vijf of zes jaar.''

Hagenaars merkt, dat veel op het bordje van de leerkrachten wordt gegooid. Niet alleen door de politiek, maar ook door de ouders. Bijvoorbeeld als er sprake is van een scheiding, die een diepe impact heeft op het kind. ,,Deze ouders hebben steeds minder tijd en ze hebben het soms al opgegeven om het gedrag van hun kind te corrigeren, als dat vijf jaar oud is.'' Maar ook de landelijke politiek heeft boter op haar hoofd, zo oordeelt Hagenaars. ,,De huidige staat van het onderwijs, waarbij leerkrachten een veel te hoge werkdruk hebben, is een optelsom van fouten geweest door de politiek door de tientallen jaren heen. Zo'n leerkracht begint 's morgens vroeg, maar is de hele dag continue bezig. Er zijn weinig momenten, dat ze even kunnen ontspannen.''

De leerkrachten willen, dat het nieuwe kabinet in totaal 900 miljoen euro voor salarissen en 500 miljoen voor vermindering van de werkdruk uitgeeft. Op de korte termijn moet dat er toe leiden, dat veel (administratief) werk uit handen wordt genomen, zodat de leerkrachten zich kunnen richten op hun hoofdtaken; lessen voorbereiden, lessen geven en zich bezig houden met nieuwe ontwikkelingen in het onderwijs.

Hagenaars: ,,Voor de langere termijn moeten we kijken hoe ze het onderwijs in het buitenland hebben geregeld. We moeten er voor zorgen, dat probleemkinderen sneller naar een school kunnen gaan, vergelijkbaar met speciaal onderwijs, waar goede professionele mogelijkheden zijn om met dat soort kinderen om te gaan. Ze kunnen daar een bepaalde tijd zitten, waarbij ze op hun gedrag gecorrigeerd worden, waarna ze weer terug kunnen komen in het regulier onderwijs.''