“Ik verzamel gesteenten en mineralen als een soort fotoboek”

 

OUDE WETERING – De ene steen is de ander niet. Wie er oog voor heeft, ontdekt de meest fantastische geologische juweeltjes, die overal op de wereld te vinden zijn. Rob Hekkenberg verzamelt al veertig jaar bijzondere stenen.

JOEP DERKSEN

Hekkenberg kan zich zijn eerste steen nog goed herinneren. “Ik bukte, om die steen op te rapen en bleef er geboeid naar kijken. Deze steen ging voor me leven. Er zaten verschillende kleuren in en sommige deeltjes glinsterden in de zon.” Een steenkoorts maakte zich van hem meester. “Zit er soms zilver of goud in? Heb ik iets heel bijzonders gevonden?” Thuisgekomen onderwierp Hekkenberg de steen aan een nader onderzoek; met een vergrootglas. Die glimmende deeltjes leken echt op zilver. Na een aantal pogingen lukt het hem om de steen in vijf stukken te breken en wordt verrast door prachtige kristallen, die hem tegemoet schitterden. Zijn nieuwe hobby is zo ontstaan; geologie.

Al snel meldde hij zich aan bij de Gea kring Rijnland. Liefhebbers van bijzondere stenen en geologische processen delen hun passie met elkaar en brengen zo kennis over bijvoorbeeld kristallen en mineralen, die in gevonden stenen zitten. De Gea kring Rijnland heeft drie werkgroepen: paleonthologie (stenen met fossielen erin), algemene geologie en de werkgroep mineralogie, die zich bezig houdt met gesteenten, mineralen en kristallen, die zich in mathematisch perfecte vormen en met schitterende kleuren in en op stenen ontwikkelen. De Gea kring organiseert (buiten coronatijd) regelmatig lezingen in buurtcentrum de Kooi te Leiden en, o.a de Leidse Winterlezingen in het Rijksmuseum voor Oudheden.

Hekkenberg heeft een fraaie collectie aan grotere en kleinere stenen. Van exemplaren van enkele tientallen kilo’s tot ladenbakken vol met doosjes, waarin ministeentjes (micromount) zitten; alles is volledig gedocumenteerd en gecatalogiseerd. “Deze micromounts zijn vaak minder beschadigd; daardoor zijn ze onder de microscoop veel mooier.” Vrijwel alle stenen heeft Hekkenberg gevonden. “Ik verzamel gesteenten en mineralen als een soort fotoboek van mijn grote interesse in geologie”. Als enthousiast gesteentenverzamelaar probeer ik kleinere handstukken te pakken te krijgen. Als het groter wordt, komen die gesteenten al heel gauw naast het theehuisje in de tuin te liggen.”

Kristal

De stenen vind je niet op de straten in Kaag en Braassem; veel meer kans maak je tijdens wandelingen over bergen in Zwitserland, in spelonken in Oostenrijk of in mijnen in België en Duitsland. Hekkenberg toont een steen met kwartskristallen erop. Kristallen groeien vaak in ruimtes, waar ook watertransport is. “Voor het vinden van die kwartsen ben ik ooit een spelonk ingegaan; ik kon alleen met mijn bovenlijf door een nauwe spleet. Mijn zoon moest bij mij blijven, om me aan mijn benen eruit te trekken, als ik vast zou komen te zitten. Ik moest en zou die kristallen hebben!”

Zijn kinderen delen de passie van Hekkenberg niet, maar steunden hem wel in zijn zoektocht. Hij lacht: “We waren een keer op een berg in Frankrijk, op 3300 meter hoogte. Daar vond ik een steen van 40 bij 40 cm, met kwarts kristallen erop. Mijn kinderen vonden, dat ik die moest meenemen. Ze namen, bij uitzondering, alle spullen uit mijn rugzak over, waarna ik die steen in mijn rugzak naar beneden moest sjouwen. Die steen heeft heel lang in mijn huis gelegen.”

Tegenwoordig is het voor amateur-geologen bijna niet meer mogelijk om zelfstandig of in groepsverband oude, verlaten mijnen in te gaan. Maar Hekkenberg denkt er nog met weemoed aan terug. “In die oude groeves kun je de mooiste gesteenten vinden!” Hoe belangrijk is het bewaren en onderzoeken van deze stenen? “Als je wat wilt weten over het ontstaan en voortbestaan van de aarde en ons voortbestaan, dan moet je weten hoe de ontstaansgeschiedenis is. Daarom is geologie erg belangrijk; je haalt er aanwijzingen uit, o.a. hoe klimaatveranderingen gebeuren.”

Kwarts

Hij toont weer een steen met kwarts erop en wijst: “Kwarts is heel bijzonder. Het is een van de meest voorkomende mineralen, dus gemakkelijker te vinden. Het is er in allerlei verschillende en bijzondere verschijningsvormen en het kan heel helder zijn.” Hekkenberg vervolgt: “Het meest trots ben ik op deze steen, waar het centimeters grote calcietkristal nog in zit. Ook spectroliet, natroliet en galeniet vind ik heel mooi.”

Binnen zijn familie is Hekkenberg de enige met de passie voor het verzamelen van gesteenten. Wat gebeurt er met zijn verzameling, als hij komt te overlijden? Realistisch reageert hij: “Soms worden verzamelingen van overleden verzamelaars verdeeld onder de leden van de Gea kring. Als dat niet met mijn verzameling gebeurt, dan zal deze in de klikobak verdwijnen. Dat is het lot van een verzamelaar, die zijn spullen niet aan anderen kan slijten. Maar natuurlijk zou ik het leuk vinden, als iemand anders later verder wil gaan met mijn verzameling.”

Meer informatie: http://rijnland.gea-geologie.nl.