Vrijwilligers verwijderen tonnen zand uit gang bunker

Openstelling Atlantik Wall

Door Joep Derksen

NOORDWIJK – De nieuwste toeristenattractie is het gangenstelsel van de Atlantik Wall, dat toebehoort aan het Atlantik Wall Museum. Op zondag 6 mei werden de deuren van deze voormalige Duitse verdedigingslinie geopend voor het publiek. Tientallen vrijwilligers hebben dit mogelijk gemaakt door het handmatig verwijderen van meer dan 1.000 kuub zand en 30 ton puin: kruiwagen na kruiwagen, trappen op en trappen af. Victor Salman, voorzitter: Op een gegeven ogenblik reed om de minuut een kruiwagen door de uitgang naar buiten. Al het zand is teruggeplaatst in het duingebied.’
De voormalige wethouder werd in de jaren negentig geënthousiasmeerd door een aantal initiatiefnemers om de oude bunker open te stellen voor het publiek. Hij moest hiervoor wel veel obstakels overwinnen om toestemming te krijgen van een breed scala aan betrokken instanties, zoals regionale overheidsinstanties en natuurbeheer. Het fiat voor de openstelling werd uiteindelijk gegeven onder voorwaarde dat de bunker alleen open is van mei tot september en in de resterende maanden gesloten is voor het publiek. De vleermuizen die de bunker gebruiken om te overwinteren hebben dan vrij spel en afgelopen winter is het aantal vleermuizen dat van de bunker gebruik maakt al gegroeid naar negen.

Marginaudstijl

Wat bezielt de vrijwilligers (allen mannen) om de bunker zandvrij te maken? Johan Gieske heeft daar wel een antwoord op: ‘Voor de sport en de lol. Ik was altijd al in bunkers geïnteresseerd en heb veel verschillende soorten gezien. Duitse, Franse en Zwitserse bunkers hebben allemaal hun eigen bouwstijl. Zo zijn de Franse bunkers dieper uitgehakt en werden de Zwitserse altijd gecamoufleerd met plastic rotsblokken boven de kanonnen. De bunker hier in Noordwijk heeft meer de Marginaudstijl.’

Bedden

Medegraver Ruud Boot en mede-initiatiefnemer om de bunker voor het publiek open te stellen is ook enthousiast: ‘Dit is een van mijn dromen die uitkomt en dat gebeurt nog veel sneller dan gedacht. Niet alleen hebben we veel eerder toestemming gekregen, maar ook het uitgraven zelf gaat veel sneller dan gedacht.’ Het werk is nog lang niet gedaan, zo vertelt Boot: ‘We willen de commandobunkers terugbrengen in de oude staat, gaan enkele muren wit schilderen en willen nog extra spullen plaatsen, die hier vroeger ook stonden, zoals bedden en toiletten.’

Cor van Duin krabt op zijn hoofd, vlak onder de mijnwerkerslamp die de gangen verlicht. ‘De Duitsers hadden hier geen douches, maar wel een open haard.’ Hij wijst naar een van de muren: ‘Aan deze kant zit zelfs een luchtrooster, wat zorgde voor frisse en verse luchtaanvoer. Dat leek me geen overbodige luxe.’

Voor meer informatie: www.atlantikwall.nl.