Kindermishandeling (deel 1)

Column

De twee onderzoeken naar de bijna-dood van een 12-jarig meisje door haar vader en stiefmoeder zijn eindelijk openbaar gemaakt. En wat is het oordeel over de verschillende instanties die geacht worden om de zwaksten in de samenleving, onze kinderen, te beschermen? Ze hebben hopeloos gefaald. En de gemeente is verantwoordelijk, maar alle handen worden in onschuld gewassen.

In een column van mei dit jaar schreef ik: 'Ik hoop toch zo, dat de conclusie van de onderzoeken niet zal zijn: 'Iedere instantie en bestuursorgaan heeft een beetje schuld en daarom kan niemand verantwoordelijk worden geacht'. Maar ik vrees het ergste.' Die vrees is werkelijkheid geworden, want Tanja van Dijk, woordvoerder communicatie Jeugdbescherming West, deelde doodleuk mee: 'Je kunt niet één specifieke organisatie aanwijzen waar fouten zijn gemaakt.' Er wordt beterschap beloofd, 'protocollen' moeten beter worden nageleefd en inderdaad vindt iedereen het echt verschrikkelijk wat er allemaal gebeurd is met dat meisje.'

Het onderzoek van Bureau Jeugdzorg toont aan, welke verschrikkelijke belevingen de kinderen in het betreffende horrorhuis hebben moeten meemaken. En dan met name de kinderen die niet de natuurlijke kinderen van de stiefmoeder zijn. Maar iedere vergelijking met het sprookje 'Assepoester' die haar stiefmoeder ontvlucht en de prins op het witte paard ontmoet, loopt hier mank.

De Inspectie oordeelt: 'De hulpverlening aan het gezin was onvoldoende gericht op een veilige ontwikkeling van de twee kinderen. De bij het gezin betrokken organisaties en professionals hebben onvoldoende in gezamenlijkheid en afzonderlijk tijdig en volledig informatie verzameld met het oog op de veiligheid van de kinderen. Zorgelijke signalen zijn niet nader onderzocht en niet systematisch in kaart gebracht, waardoor patronen niet herkend zijn. Mogelijke signalen van kindermishandeling zijn te weinig gedeeld met andere professionals en daardoor niet in samenhang beoordeeld. Daarnaast hebben de betrokken organisaties en professionals over het algemeen onvoldoende adequaat gereageerd op signalen van (mogelijk) onveilige situaties voor de kinderen. Concrete afspraken over het beperken van veiligheidsrisico’s werden niet gemaakt. Ook stelden professionals niet vast of risico’s op onveiligheid waren verminderd.'

Je vraagt je af hoe deze mensen het in hun hoofd halen om zich nog 'professionals' te noemen. De Jeugdbescherming West (voorheen: Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland), Cardea, Horizon, Curium en het Kernteam Kaag en Braassem zijn met het gezin in contact gekomen voordat een dochter onderkoeld, mishandeld en voor het leven psychologisch beschadigd met een hartstilstand opgenomen moest worden in het ziekenhuis. Het dieptragische is, dat de contacten met het gezin al tien jaar hebben geduurd. Af en toe werd er aan de bel getrokken door basisschool De Kiem, maar ook daar werd de ernst van de situatie niet ingezien.

Kunt u het zich voorstellen hoe het voelt om tien jaar lang vernederd, mishandeld, bespuugd te worden? Om in weer en wind buiten in de kou te moeten slapen, omdat je het laatste restje van je eten niet hebt opgegeten? Om iedere schooldag met angst en beven van school weer naar huis terug te moeten gaan, wetende dat je keihard aangepakt wordt? Hopend dat het niet zal gebeuren, maar dat die hoop tevergeefs blijkt te zijn. Ik kan het me niet voorstellen. Maar twee kinderen (en waarschijnlijk veel meer) in Kaag en Braassem weten dat helaas maar al te goed. Landelijk zijn er namelijk ieder jaar 120.000 kinderen die geestelijk en fysiek worden mishandeld. Met 400 gemeenten in Nederland zijn dat gemiddeld 300 kinderen per gemeente!

Joep Derksen