Handtekening onder panorama zowel hoogte- als dieptepunt

Schilder Leo van den Ende geridderd

VOORHOUT – Op donderdag 22 mei werd een stukje geschiedenis geschreven: Leo van den Ende zette zijn handtekening onder het door hem alleen geschilderde Panorama Tulipland. Als eerbetoon aan het schilderen van miljoenen bollen op een oppervlakte van 254 m2 werd de schilder benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

Door Joep Derksen

De dag zelf stond bol van complimenten en waarderingsuitingen voor Van den Ende (69), die zijn levenswerk voltooid heeft. Zelf zegt hij daarover: “Ik heb geen kinderen, maar door dit panorama zal ik niet geheel anoniem verdwijnen na mijn overlijden. Het is voor mij een enorme opluchting dat ik het heb mogen afmaken, zodat ik een bijdrage kan leveren aan een stukje bewustwording. Hiermee heb ik ook de niet-gerealiseerde idealen van mijn ouders deels kunnen waarmaken.”

Lof

Herman van Amsterdam en Piet van Vliet, management van Panorama Tulipland, waren ook vol lof. Van Amsterdam liet een foto zien van de eerste dag waarop Van den Ende met zijn werk begon: “Alle aanwezigen keken met een grote zweem van scepsis naar de lege doeken en velen betwijfelden of dit werk ooit voltooid zou worden.” De doemdenkers kregen echter ongelijk, want het resultaat is prachtig geworden. Als enige ter wereld was het toegestaan aan Van den Ende om zijn panorama te ondertekenen, want alle andere panorama’s, zoals het Panorama Mesdag, zijn door meerdere schilders gemaakt. Toch zat er een negatieve kant aan het zetten van de handtekening, zo liet burgemeester Sander Schelberg weten: “De ondertekening vind ik het dieptepunt van het panorama, want het mooiste is altijd geweest dat de schilder zelf met het panorama bezig is. Dat was ook een extra attractie, maar u hebt met ware doodsverachting geschilderd om twee jaar eerder dan gepland klaar te zijn, omdat u bang was dat u het niet af zou krijgen.”

Wegdromen

Schelberg vervolgt: “Kijkend naar dit panorama zie je een ode aan de Bollenstreek en je kunt er lekker bij wegdromen, of zelfs terugkeren naar de tijd waarvan je wellicht denkt: ‘Was het nog maar zo’. In de loop der jaren hebben honderdduizenden mensen hier het panorama beleefd en u heeft Voorhout hier eigenhandig mee op de kaart gezet. Dit panorama is een ridderlijk werk, maar we hebben nog geen ridder van Voorhout. Dat gaat nu veranderen, want ik benoem u tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau!”

Aan zijn reactie te zien, was Van den Ende compleet verrast, want hij sloeg beide handen voor zijn mond en straalde van top tot teen. Schelberg speldde de onderscheiding op met het uitdrukkelijke verzoek dat Van den Ende nog een keer de penseel ter hand nam om op het doek een oranje lintje te schilderen bij een van de drie beeltenissen van Van den Ende zelf.”

Zwart gat

De schilder vertelde in zijn eerste reactie: “Ik had helemaal niet verwacht dat ik Ridder zou worden; dit is werkelijk fantastisch! Ik dank mijn vrouw voor al haar ondersteuning en tevens het management, maar ook met name de vele vrijwilligers, zonder wie dit panorama niet mogelijk zou zijn geweest.” Is Van den Ende niet bang dat hij in een zwart gat zal vallen? “Helemaal niet, want over twee jaar is er een expositie in New York waarvoor ik in totaal 60 schilderijen moet maken. Hier moet ik nog aan beginnen, dus dan weet je hoeveel schilderijen ik er per jaar moet maken. Ik blijf schilderen, want ik kan niet zonder en wil nog minimaal 35 jaar doorgaan. Ik hoop zelf dat dit panorama wel degelijk impact heeft op de bestuurders in deze regio en dat ze zich twee keer op hun achterhoofd krabben, voordat ze beslissingen nemen die ten koste gaan van het bollenlandschap.”

Voor meer informatie: www.vandenendepanorama.com.