Zorgen over opbouw leges

KAAG EN BRAASSEM – De manier waarop de gemeente haar tarieven en leges berekend, is niet goed onderbouwd en evenmin transparant. Tot deze conclusie komt de Adviesgroep Nederlandse Gemeenten (ANG), waarvan Arnold-Jan van Griethuizen en John van Beek maandag 24 juni een presentatie gaven aan de gemeenteraadsleden.

De ANG onderzocht in opdracht van de Rekenkamercommissie de manier waarop de (hoogte van de) leges, lijkbezorgingsrechten en rioolheffing zijn vastgesteld. Door middel van onderzoek en gesprekken met ambtenaren was het doel om erachter te komen, op welke manier de hoogte van de leges, de transparantie en tarieven bepaald worden. Met name voor de reisdocumenten berekent de gemeente een tarief dat 22% hoger ligt dan de feitelijke kosten. De leges voor onder meer bouwaanvragen liggen aan de andere kant gemiddeld 12% lager.

Ieder jaar komen aanvragen binnen voor het organiseren van evenementen of markten. De ambtelijke organisatie moet dit beoordelen en goedkeuren. De kosten hiervoor bedragen bijna 80.000 euro, maar aan opbrengsten (leges) ontvangt de gemeente slechts 33.498 euro; zo’n 42% van de totale kosten. Deze verhoudingen liggen dus compleet scheef, terwijl het zo simpel kan zijn, legde Van Griethuizen uit: ‘Vermenigvuldig het aantal activiteiten met de tijd die de ambtenaren hierin steken en doe dat maal het uurtarief en je hebt een overzicht van de personele kosten. En wanneer je hier de materiële kosten bij optelt, weet je de totale kosten. De opbrengsten zijn het aantal activiteiten maal het legestarief.’

De kritiek is niet mals: ‘Kaag en Braassem heeft geen transparante berekening van de tarieven, die wat hoger liggen dan gemiddeld. De gemeente bepaalt niet jaarlijks hoe hoog het tarief moet zijn en het is voor ons niet te achterhalen of alle kostensoorten zijn opgenomen in het gebruikte uurtarief. De redelijkheid van het uurtarief ontbreekt. Dat is niet goed onderbouwd.’ Het advies is dan ook, dat goed gekeken moet worden naar de wijze van berekening en bepaling van de interne uurtarieven. Ook kwam de waarschuwing dat bezwaarmakers gebruik kunnen maken van het feit, dat er geen stevige onderbouwing is van de kosten voor het ambtelijk werk. Specifiek wees Van Griethuizen hierbij op de kosten voor de lijkbezorgingsrechten en de rioolheffing. ‘Geef bij de rioolheffing meer aandacht aan de kosten zoals de btw die in deze heffing thuishoren.’

Ook het college van burgemeester en wethouders kreeg een veeg uit de pan: ‘Vanuit het bestuurlijk niveau moet een stimulerende sturing en invulling geven worden aan de vereisten van transparantie voor de heffing en invordering van leges en rechten.’ Wethouder Ton van Velzen reageerde hierop: ‘U zegt dat het niet transparant is, maar de tarieven lopen wel allemaal in een lijn met de omliggende gemeenten.’ Hierop reageerde Van Griethuizen: ‘Dat is eerder gebaseerd op toeval.’

Voor fractievoorzitter Yvonne Peters (VVD) was de conclusie van de avond duidelijk. Ze tweette: ‘#VVDKenB twijfelt al jaren aan berekening vr kostendekkendheid. Terecht blijkt nu. Conclusie rekenkamer: transparantie ontbreekt! #zorgelijk.’