“Geen wateroverlast voor bollenboeren”
STREEK – Na een voorbereidingstijd van tien jaar, openden woensdag 29 augustus Rinske Kruisinga en Joop Evertse, de water-gedeputeerden van respectievelijk Noord-Holland en Zuid-Holland de pompen om het waterpeil in een deel van de Amsterdamse Waterleidingduinen met 1,30 meter omhoog te brengen. Doel is de natuur weer in oorspronkelijke staat terug te brengen, de verdroging van de duinen tegen te gaan en tegelijkertijd een natuurlijk tegenwicht te geven aan de voorspelde stijging van de zeespiegel.
Door Joep Derksen
Om dit voorlopige hoogtepunt te bereiken, moesten heel wat obstakels overwonnen worden. Met name de bollenboeren die rondom het 3.400 hectare grote duingebied wonen, maakten zich grote zorgen om vernatting van hun bollengrond. Lange tijd was er een impasse, maar de oplossing is uiteindelijk gevonden: de vernatting van het duingebied vindt niet meer aan de rand van de duinen plaats, maar meer in het midden van het terrein.
Roelof Kruize, algemeen directeur van Waternet, verwoordt het treffend op de uitnodigingskaart: “De betrokken organisaties zullen gezamenlijk het waterpeil tot grote hoogten doen stijgen. Stelt u zich eens voor… Orchideeën en Teer guichelheil keren terug in de vochtige duinvalleien. Uit plassen en poelen duiken kikkers en salamanders op en zoemen libelles rond.”
Willy Cornelissen, projectleider van het project De Zilk en de Provincie Zuid-Holland, legt uit wat er sinds de start van het project (november 1996) is gebeurd. “We hebben het Van Limburg Stierumkanaal gedempt en het reliëf van de duinen hersteld. Het water wordt vanuit de Lek in het duingebied gepompt en zo creëren we 30 hectare vochtige duinvalleien. Hiermee komt de natuurlijke duinsituatie terug zoals het vroeger was.”
Bezorgd
Terwijl een van de gasten bezorgd kijkt naar de zoemende muggen die aan de waterkant opstijgen, beantwoordt de projectleider nog een vraag. Kan Cornelissen garanderen dat er geen wateroverlastproblemen ontstaan voor de bollenboeren? “Absoluut, want wij monitoren de situatie, houden het transparant en hebben een actieplan. Nu we het winkanaal niet dicht bij het bollengebied aangelegd hebben, maar meer in het middengedeelte, heeft de bollensector geen last van het water. Met het project Peilvakken brengen we de grondwaterstand in de buurt van de bollen met 20 cm omlaag. Bovendien hebben we peilputten gemaakt in de duinen en het bollengebied om de waterstand in de gaten te houden. De mensen kunnen de hoogte van het water volgen via www.monitoringdezilk.nl. Ik kan wel stellen dat na het Oosterkanaal het waterpeil niet omhoog gaat, maar mocht dat wel gebeuren, dan gaan we extra actie ondernemen. Evenwijdig langs de bollenvelden bij het Oosterkanaal liggen dieptewinputten en als blijkt dat het waterpeil over de waarden heen gaat, pompen deze winputten water weg. Dit biedt voldoende zekerheid voor de boeren.”
Nu het waterpeil centimeter voor centimeter stijgt wordt door de politiek en ambtenaren al gekeken naar fase drie van het project, zo vertelt projectleider Luc Geelen: “In 2010 gaan we een stap verder, want dan gaan we het water op andere delen twee tot drie meter hoger maken. Met zo’n enorme zoetwaterbel zorg je voor een natuurlijk evenwicht achter de duinen en heb je een barrière tegen het zoute water. Bovendien heb je dan een zoetwatervoorraad die de mensen drie maanden van water kan voorzien in geval van een calamiteitsituatie.”