Horen, zien en zwijgen

Het roerige leven van een butler

NOORDWIJK – Het leven van een butler gaat niet over rozen. Als er iemand is, die daar over mee kan praten, is het Eisbrand Holtjer wel. Hij verkeerde in de hoogste kringen, zag en hoorde dingen waar de roddelbladen van zouden smullen, maar hield altijd het butlercredo hoog: “Horen, zien en zwijgen”. Holtjer’s leven kende hoge pieken en diepe dalen, waarbij hij soms dacht dat er geen licht aan het eind van de tunnel zou zijn. Momenteel bruist Holtjer weer van energie en is hij bezig om een butlercursus voor vrouwen op te zetten.

Door Joep Derksen

Holtjer’s jeugd speelde zich in Groningen af in een normaal arbeidersgezin en zijn grootste hobby was voetballen: “Wanneer ik een bal had, was ik gelukkig; ik was alleen met sport bezig, heb in de noordelijke jeugdselectie gevoetbald en speelde als 16-jarige jongen in het eerste elftal van Velocitas.”

Hij had een gelukkige jeugd en toentertijd nog weinig tot geen last van zijn manisch-depressieve aandoening. Deze ziekte kenmerkt zich door perioden waarin iemand meent de hele wereld aan te kunnen, waarna er tijden volgen dat dezelfde persoon diep in een psychologische put komt te zitten. Vanwege zijn broer nam hij in feite een beslissing die de rest van zijn leven zou bepalen. “Eigenlijk zou ik loodgieter worden, maar ik kon nog geen spijker in de muur slaan. Mijn jongere broer ging de horeca in en hij verdiende toen zoveel geld, dat ik in dezelfde sector ging werken. Mijn eerste baan was in de Bolderij op de Grote markt. Het gaf me in de bediening een goed gevoel wanneer ik de mensen blij maakte.Bij een familiebedrijf in Paterswolde heb ik daarna de basis gelegd van de kennis zoals het hoort te zijn in het assisteren en verzorgen van de mensen.”

Koninklijk servies

Jarenlang ging het goed met hem: “Ik was 18 jaar toen ik trouwde, op mijn 22ste kocht ik een huis en daarna meer huisjes voor circa 16.000 gulden, die later veel meer geld waard bleken te zijn. Ook kocht ik een bistro in Groningen, wat is uitgemond tot een van de toprestaurants van Nederland: Porte de l’Est. Veel artiesten kwamen hier, zoals Herman van Veen, Gerard Cox, Lee Towers en Fats Domino. Je kon bij dit restaurant ook alleen maar het allerbeste krijgen en dat haalde ik dan uit bijvoorbeeld Frankrijk: ganzenlever, kreeften en truffels, maar ook Russische en Iranese kaviaar: dat was 1.200 gulden per kilo. Ik deed het gewoon. Ik wilde uitzonderlijk zijn en niet tot de grijze massa behoren.”

Twaalf jaar lang had Holtjer dit restaurant, totdat de omzet drastisch inzakte. De eerste keer dat Holtjer’s manische depressie zich uitte, was op zijn 27ste. “Ik was op een zakenreis in Engeland, waar een van de delegatieleden, Baron Ridder van Rosenthal, wat denigrerend tegen me deed. In het Carlton hotel in Barmouth stond het servies van de Britse Koningin en ik vroeg hoeveel het kostte. Dat bleek 48.000 euro te zijn en ik kocht het ter plekke in een manische bui; door de koop kreeg ik de hele Britse media op mijn nek.”

Hij vervolgt: “Ik ben heel extreem, bij mij is het alles of niets. Ik had tegelijkertijd zowel een Maserati als een Lotus. Overigens houd ik ook wel van een beetje gekke mensen, want de meest creatieve mensen zijn anders dan anderen.” Holtjer maakte ook diepe dalen mee, wat uiteindelijk leidde tot een zelfmoordpoging. “Grote namen als Salvador Dali, Pim Fortuyn, Herman Brood en Prins Claus waren manisch depressief, maar je kunt beter een gebroken been hebben dan manisch depressief zijn, want zo’n been is na twee maanden over. Als ik manisch ben, wil ik steeds in de belangstelling staan, maar tijdens een depressie zal ik alles proberen om geen contact met de mensen te hebben, zelfs mijn eigen kinderen niet.”

Trein

Waarom besloot Holtjer op een dag om voor een trein te stappen? “Ik heb 800 vrouwen in mijn leven gehad, want vrouwen houden van mannen die iets spannends hebben. Ik had de vrouw van mijn leven gevonden, zo dacht ik, maar zij maakte die relatie uit. Dat gaf voor mij de doorslag.” Hij is lang stil, zijn ogen worden waterig, maar dan herpakt Holtjer zich. “Ik ben zo van die vrouw in de war geraakt, zoveel hield ik van haar. Ze had borderline maar ik kon haar niet loslaten. In de loop der jaren waren artikelen van mij verschenen in de verschillende media en ik had al die artikelen bewaard. Ze wist waar ik gevoelig in was. Op een dag gooide ze die artikelen en mijn kleding weg en toen spatte er iets. Nadat ze de relatie verbrak is het me teveel geworden. Ik stond voor een spoorwegovergang, zag de trein aankomen en in een vlaag van verstandsverbijstering ben ik voor de trein gesprongen.” Hij overleefde op wonderbaarlijke wijze, al heeft hij zes maanden in een ziekenhuis gelegen en een half jaar gerevalideerd.

In zijn leven heeft Holtjer zich op vele wijzen ontplooid. Zo was hij acteur en heeft hij gastrollen gespeeld in series als Goede Tijden Slechte Tijden en Goudkust. “Dit deed ik ook als afleiding om niet te gaan piekeren”, informeert Holtjer. Ook wil hij in 2010 een boek uitbrengen met zijn ervaringen als butler. De titel heeft hij al: “De geheimen van een butler”.

Butler van de eeuw

Holtjer: “In 1994 ben ik als butler aan het werk gegaan, maar ik wilde nooit bij iemand in vaste dienst komen. Dat had ook te maken met mijn manisch depressieve storing. Je moet namelijk doen wat je kan en niet meer. In drie dagen van de week kun je heel veel doen en ik wilde kwaliteit leveren. Ik kwam bij veel rijke families in onder meer Keulen en Dusseldorf. Door Bildzeitung werd ik aan het eind van de jaren negentig uitgeroepen tot butler van de 20ste eeuw.”

Holtjer richtte de allereerste butlerschool van Europa op in het plaatsje Eefde, bij Zutphen. Dit dankt hij aan de vermaarde Noordwijker Freddie Heineken en diens vrouw. Zij hadden vernomen dat ik naar Engeland wilde om daar meer butlerervaring op te doen. “Freddie vertelde me: je moet zelf een butlerschool beginnen, want dan ben je de eerste. En de eerste is altijd de beste. Freddie Heineken is mijn stimulator geweest, zodat ik op een landgoed in Eefde ben begonnen. Alleen op een kasteel kun je namelijk een butlerschool beginnen en ik heb daar, met de hulp van anderen, 25 mannen tot butler opgeleid. Die mensen zijn overal gaan werken, zoals in Zwitserland, Italië en Amerika.”

Enige tijd verbleef Holtjer in Groningen bij de voormalige GGZ op de locatie “Kortdurende Klinische Psychotherapie”. Sinds twee weken is hij weer terug in Noordwijk en hij geniet met volle teugen van het leven. Een uitgewerkt plan heeft hij ook: “Ik wil helemaal iets nieuws doen en de “First Butler school for women” opzetten, dus een butleropleiding voor vrouwen. Deze opleiding zal zeker plaatsvinden in Noordwijk; de start is in april 2010 en de locatie wordt binnenkort bekend.”

Geen eenmansactie

Is de butleropleiding een erkende opleiding? “De eerste opleiding die ik gaf, was de butleropleiding van Nederland. Die was ook erkend. Je hebt er de nodige knowhow voor nodig om zo’n opleiding op te zetten. Het is ook geen eenmansactie: daarom heb je mensen om je heen die als leraar de diploma’s en kennis hebben om de informatie over te dragen”, aldus Holtjer. Hij vervolgt: “Ik zoek de publiciteit op om de dingen in werking te stellen, anders weet niemand er van. Ik ben de creatieve persoon achter het hele gebeuren: de bedenker en de uitvoerder. Maar ik moet rekening houden met mijn manisch depressiviteit. Als ik me goed voel, kan ik de hele wereld aan, al ben ik af en toe wel bang om terug te duikelen.”

Dat brengt wel de vraag naar boven of de deelnemers aan de opleiding enig risico lopen dat de butlerschool niet voltooid kan worden, mocht er iets gebeuren met de grote inspirator. Holtjer zegt geruststellend: “De opleiding is gegarandeerd en wordt zeker voltooid; daarom heb ik ook goede mensen om me heen. Het is niet zo dat als ik ziek zou zijn, de opleiding niet door zou gaan. Overigens calculeer ik niet in dat het over een half jaar niet goed met me gaat, want dan moet je er niet aan beginnen.”