“Het celibaat is zo onnatuurlijk, het is ongelooflijk dat het bestaat”

Herman Harends maakt misbruik door nonnen wereldkundig

NOORDWIJK – “Zonder het seksuele misbruik zou mijn leven heel anders gelopen zijn.” Het leven van Herman Harends begon als een sprookje en hij bracht de eerste jaren volop gelukkig door bij zijn opa en oma en oom en tante. Maar nadat de jonge Harends op 6-jarige leeftijd door zijn ouders naar het internaat van Sint Antonius in Tegelen werd gebracht, veranderde zijn leven voorgoed. Door enkele van de nonnen werd hij geconfronteerd met psychisch geweld en ook werd hij jarenlang seksueel misbruikt. De katholieke kerk ligt onder vuur aangaande de verhalen over seksueel misbruik door paters en broeders. Harends was de eerste die wereldkundig maakte dat het seksuele geweld ook door nonnen gepleegd werd.

Door Joep Derksen

Het leven van Harends begon goed: “De jaren bij de ouders van mijn moeder voordat ik op mijn zesde naar kostschool ging, waren de gelukkigste jaren uit mijn jeugd. Mijn vlakbij wonende tante Cor en ome Herman woonden daar ook en zij accepteerden me zoals ik was. Als ik bij mijn opa en oma had mogen blijven wonen tijdens mijn lagere schoolperiode, had mijn leven er heel anders uitgezien en had ik minder foute beslissingen genomen en niet zoveel mensen van mij afgestoten.”

De jaren op het internaat waren echter een hel voor Harends. Hij werd jarenlang misbruikt en psychisch mishandeld (zie inzet). Meerdere malen probeerde hij weg te lopen, maar even zovele keren haalden de nonnen hem weer terug. Tot hij op een dag onderweg naar huis door de politie werd onderschept; zij brachten de toen 12-jarige naar zijn ouderlijk huis. Van zijn moeder mocht hij thuis blijven. “Maar ik heb nooit met haar over de verschrikkingen kunnen praten. Eén keer vertelde ik dat de nonnen mij geslagen hadden. Mijn moeder werd ontzettend kwaad en stuurde me bijna naar de pastoor om boete te doen. Ik neem haar echter niets meer kwalijk; ze kon en wist niet beter voor die tijd.”

Verknipt

Hij vervolgt: “Mijn vader overleed toen ik veertien was en op mijn twintigste was ik totaal verknipt. Ik ging weg uit huis naar Haarlem en heb daar mensen gekwetst. Ik won hun vertrouwen en liet hen daarna weer los. Ik kon er in de eerste veertig jaar van mijn leven niet mee omgaan dat mensen toch om mij gaven.” De ommekeer in Harends’ leven kwam begin jaren ’90. “Mijn tweede vrouw wilde van mij scheiden omdat ze gevoelens kreeg voor een vrouw. Toen was het klaar voor me en nam mijn leven een bepaalde wending. Ik besloot voor mezelf dat ik de keuzes wilde maken over wat ik wel en niet wilde. Ik heb een selectie van mijn vrienden gemaakt: wie heb ik wel en niet nodig. Dat heeft mij positieve dingen gebracht; ik kon weer mezelf zijn en de dingen voor 100% ervaren. In die tijd ben ik begonnen te sporten en heb halve en hele marathons gelopen in onder meer Amsterdam, Londen en New York. Ook ben ik iets later helemaal verslingerd geraakt aan de videocamera: regelmatig loop ik op en neer via het strand naar Zandvoort en dan neem ik mijn camera altijd mee.”

Deze twee decennia hebben louterend gewerkt op een jeugd bij het internaat die vol verschrikkingen was. “Onder het hoofdgebouw was een heel lang souterrain, waar het schemerachtig verlicht was. Daar moest ik doorheen lopen en halverwege zat een non die keihard ‘Boe!’ riep, puur en alleen om je bang te maken. De nonnen waren sadistisch, en pasten fysiek en psychisch geweld toe. Je kon niet aan iemand vertellen wat je overkwam, want dan zou het nog erger worden.” Harends is ervan overtuigd dat het celibaat medeverantwoordelijk is voor de grote hoeveelheid aan seksuele mishandelingen van de kinderen. “De hormonen gieren door het lijf van die mannen en vrouwen, maar de liefde geldt toch ook voor hen. Het celibaat is zo onnatuurlijk, het is ongelooflijk dat het bestaat. Hierdoor wordt onderling homofilie en heteroseksualiteit uitgevoerd en verschillende broeders en nonnen hebben zich vergrepen aan de meest kwetsbaren.”

Doodsangsten

Wat moet er gebeuren met deze kindermisbruikers? “Diegenen die zich daaraan schuldig hebben gemaakt, moeten gestraft worden. De impact is veel te groot geweest voor de slachtoffers. De geestelijken hebben willens en wetens misbruik gemaakt van kinderen die doodsangsten hebben doorstaan. Jongens hebben suïcide gepleegd. “Zonder het seksuele misbruik zou mijn leven heel anders gelopen zijn.” De katholieke kerk in Nederland heeft teveel boter op het hoofd en ze moet dit goed afronden. Alle daders moeten geëxcommuniceerd worden. Als er schadevergoedingen worden uitgekeerd, dan moet dit niet aan de slachtoffers betaald worden, maar aan goede doelen, wat mij betreft de Alzheimerstichting.”

“Jij bent de laatste aan wie ik een interview geef”, laat Harends tot slot weten. “Ik heb willen aangeven dat het seksueel misbruik ook door de nonnen gebeurde. Dit is nu algemeen bekend en wat dat betreft zit mijn taak erop. Zelf zit ik nergens meer mee; ik heb de dingen uit mijn jeugd achter me gelaten. Sommige mensen willen me aanpraten dat sommige dingen uit mijn leven gebeuren vanwege de zaken die in mijn jeugd zijn gebeurd, maar dat is niet zo. Sinds twintig jaar maak ik keuzes op basis van rationele overwegingen; hierdoor heeft mijn leven een positieve wending genomen.”