Toekomst tuinders bedreigd

JOEP DERKSEN

ROELOFARENDSVEEN – Een groep tuinders in de omgeving van de Geestweg heeft een proces aangespannen tegen de gemeente. Zij mogen namelijk hun huizen, bedrijven en grond alleen verkopen aan andere tuinders en kwekers, omdat dit gebied is aangemerkt als ‘duurzame tuinbouwgrond’. Maar ondertussen geeft de gemeente wel toestemming voor het afgraven van stukken van die grond ten behoeve van watercompensatie. ‘Door het afgraven van de percelen mogen woningen aan de voorkant van het perceel particulier verkocht worden. Maar als je een onrendabel bedrijf hebt kan je er niks mee.’

Bijna alle tuinders in dit gebied zijn de vijftig gepasseerd en allen hadden ooit een visie om een goed bedrijf op te bouwen, met in het vooruitzicht een goed pensioen nadat dit bedrijf en de gronden verkocht zouden zijn. Maar als nieuwe ondernemer in de tuinderijsector is er geen droog brood meer te verdienen, dus de animo voor het kopen van een bedrijfspand met gronden is nihil. Enkele weduwen zitten al jaren op zwart zaad, omdat zij hun huis niet kwijt kunnen. Een speciale commissie moet namelijk het akkoord geven voor de verkoop van dit soort gronden en zo’n fiat komt er alleen als een ondernemer ‘met een levensvatbaar plan’ de boel wil overnemen.

Het is een groot onrecht, zo vinden de ondernemers Kees Dobbe, Jan Verdel, Bert Kerkvliet en Peter Akerboom. Aan de ene kant lijden de tuinders onder het juk van het predicaat ‘duurzame tuinbouwgrond’, maar tegelijkertijd worden delen van die grond opgeofferd om er water aan te leggen. Bijvoorbeeld op een kavel langs de Geestweg, waar vruchtbare zwarte grond is uitgegraven voor een nieuwe waterplas. ‘Door hiervoor toestemming te geven, handelt de gemeente in strijd met het bestemmingsplan. In het bestemmingsplan staat wel dat onrendabele percelen in aanmerking komen om af te graven. Maar als een perceel voldoet aan de afmetingen zoals in dit gebied normaal is, kan de gemeente de hele polder wel afgraven’, zo oordeelt Verdel.

‘Duurzame tuinbouwgronden rendabel bebouwen is niet te verwezenlijken’, aldus Akerboom. En Kerkvliet is het hier mee eens: ‘De gemeente moet het niet mogelijk maken om deze grond af te graven of hier een weg aan te leggen.’ De ‘actiegroep’ heeft vorig jaar een bezwaar ingediend bij de Raad van State, waarin ze aangeven dat er in dit gebied nooit rendabel duurzaam aan tuinbouwkweek gedaan kan worden. Ze stellen: ‘Alles wat er tot nu toe verkocht mag worden, mag alleen aan kwekers van de hand gedaan worden. Geef de mensen een alternatief om andere dingen hier te doen. Ook voor onze oudedagsvoorziening!’ Akerboom komt tot een treurige conclusie: ‘We zitten in een wurggreep. Geef mensen de mogelijkheid om nevenactiviteiten te verrichten in de schuren. Ook voor ons ondernemers moet er brood op de plank komen.’

Verdel: ‘Banken staan niet te springen om jonge kwekers financieel te ondersteunen bij de aankoop van gronden. Geef dit gebied een ruimere bestemming, want nu zitten we in een keurslijf van de gemeente, waar je als kweker niets mee kan.’ Dobbe concludeert: ‘Bij de gemeente krijgen we helemaal geen gehoor. Ze geven toe dat het eigenlijk een asociaal beleid is, maar vervolgens verschuilen ze zich achter de provincie. De wethouders zijn schoothondjes van die provincie.’

Een gemeentelijk woordvoerder laat weten: ‘De gemeente snapt dat de belangen van inwoners onderling kunnen verschillen. De ene keer is de ene blij met een voornemen of besluit en de andere keer de ander. Onze kijk op deze zaak is dat wij het bestemmingsplan niet aan hoeven te passen, omdat onder voorwaarden ombestemming al mogelijk is. Verder is duurzame tuinbouw nog goed mogelijk is als tuinders mogelijkheid hebben om te groeien. Door de waterbank is groei beter mogelijk. Bij groei zullen er meer bedrijfswoningen overbodig worden, daarom kan op basis van het bestemmingsplan  een dergelijke woning naar burgerwoning worden omgezet als dat geen beperkingen voor de omgeving met zich meebrengt. De watercompensatie, het afgraven van water, zien wij als een extra instrument voor tuinders om aan de watercompensatie te voldoen. Juist de bedrijven van enige omvang hebben baat bij de zogenoemde waterbankconstructie. Op die manier hoeven ze de watercompensatie niet op hun eigen perceel te realiseren, maar ergens anders in de polder. Nu moet dat nog op het eigen perceel en dan is het al gauw onmogelijk om aan de compensatie te voldoen.’