Column

Sociaal

Als politiek journalist krijg je nogal wat duim- tot vuistdikke documenten voor de neus, waarde columnlezer. Officieel moeten die door alle bestuurders, politici en journalisten worden gelezen, maar dat gebeurt niet altijd. Er zijn zelfs politici in den lande die liever de plaatselijke kranten lezen om zo op een snelle manier te weten te komen wat er in dit soort documenten staat. Deze mensen raad ik toch aan om de 'Monitor sociaal domein' eens goed te lezen. Ik weet het; een rapport met zo'n titel is nou niet iets wat je op je nachtkastje legt om er eens lekker voor te gaan zitten. Maar er staan ronduit schokkende feiten in.

Sinds dit jaar is de gemeente verantwoordelijk voor de jeugdhulp, reïntegratie van werklozen en zorg voor mensen met psychische aandoeningen. Door het laten samenwerken van allerlei instanties met elkaar en het instellen van een 'Kernteam' zou de specialistische jeugdhulp af moeten nemen. Dat blijkt niet zo te zijn: de vraag hiernaar neemt juist toe. Niet alleen in Kaag en Braassem, maar in de hele regio. Bij sommige gemeenten zijn al geluiden te horen over wachtlijsten en opnamestops. Dat is in Kaag en Braassem (nog) niet aan de orde.

Ook het aantal bijstandsuitkeringen groeit; in het eerste half jaar met maar liefst 9%! Daar komt bij, dat steeds minder mensen vanuit die uitkeringssituatie een baan kunnen vinden. Volgens de 'Monitor sociaal domein' bestaat het uitkeringsbestand 'voor 40% uit inwoners van niet-westerse afkomst'. Door de toenemende vraag komt het budget voor zowel de uitkeringen als de jeugdhulp onder druk te staan. Van de 857 mensen met een WW-uitkering, heeft eenderde geen erkend diploma (een startkwalificatie). Bij een bijstandsuitkering loopt dit percentage zelfs op naar 70%. Ook dit heeft vaak te maken met het geboorteland en de taalachterstand van de uitkeringsontvanger, aldus het rapport. Al is het ook zo, dat één op de negen Nederlanders laaggeletterd is.

Schokkend zijn wat mij betreft ook de cijfers over de werkloosheid onder jongeren (tot 27 jaar). Een derde van die jongeren met een uitkering komt uit Nederland. En één derde komt uit een ander land: Somalië. De 'Monitor sociaal domein' stelt hierover: 'De toename van het aantal uitkeringen is een gevolg van de economische crisis, maar ook van de verhoogde taakstelling voor de huisvesting van statushouders. In 2014 bestond 1/3 van de instroom uit mensen van niet-westerse afkomst. In 2014 heeft onze gemeente dan ook 34 statushouders gehuisvest. In het eerste half jaar van 2015 waren dit er 13. Deze statushouders komen veelal eerst in een uitkering.'

Ik twijfelde even om deze column te schrijven; door het bekend maken van dit soort gegevens, word je al gauw in 'de rechtse hoek' geplaatst. Maar als journalist is het noodzakelijk om de feiten te brengen. Het is vervolgens aan de politiek en de samenleving om maatregelen te nemen, zodat de toekomst voor álle inwoners sterk verbeterd wordt.

Joep Derksen