Zelf werken aan jouw eigen herstel

Minder patiënten bij de huisarts door positieve gezondheid

Het leven is ruk. Je man is weg, je zit in de schulden. Jouw kinderen praten niet meer met jou en al maanden heb je last van jouw arm. Wat moet je doen om dit allemaal te veranderen? Een pilletje van de dokter lost dit niet op, maar er is een nieuwe ontwikkeling in de medische en zorgwereld: ‘positieve gezondheid’.

Positieve gezondheid is in Nederland enkele jaren geleden bedacht door voormalig huisarts Machteld Huber, die zelf meerdere keren ziek is geweest. Sinds 2019 hebben al tientallen hulpverleners in Kaag en Braassem een cursus ‘positieve gezondheid’ gekregen. Een zaal vol met zorgverleners, zoals huisartsen, wijkverpleging, GGD en paramedici, werd maandagavond meegenomen in deze vernieuwende manier van zorg verlenen. Met ‘positieve gezondheid’ gaat het er niet om, dat iemand door het gebruik van een paar trucjes de rest van haar leven elke dag vrolijk en gezond is. “Het gaat om de veerkracht, die in ieder mens zit”, vertelt Karin van Ruiten, directeur van het Institute voor Positive Health. Hoe werkt dat? In plaats van je te richten op de klachten, kun je beter gaan kijken naar wat je wél kan en waar je energie van krijgt. Hulpverleners uit de zorgsector kunnen hun patiënten en cliënten daarbij ondersteunen, zo was de boodschap. Wie een beetje in de piepzak zit, kan zelf werken aan haar of zijn herstel.

Er is vooral bij jongeren sprake van enorme emoties en een hoge prestatiedruk

Belangrijk is natuurlijk om met de basis te beginnen; gezond eten, goed slapen, lekker bewegen en je mentaal goed voelen, zo kregen de ruim honderd aanwezigen van Van Ruiten te horen. Maar daarnaast ga je ook dingen doen, waar je zelf een goed gevoel van krijgt. Haar filosofie wordt omarmd door beroemde sportfiguren, zoals de schaatser Karl Verheijen en Olympisch zwemkampioen Maarten van der Weijden. Vaak wordt in de gezondheidszorg alleen naar de ziekte gekeken. Fysieke klachten zijn echter vaak niet de oorzaak, maar juist het gevolg van wat er mis is in het lichaam, bevestigt huisarts Willem van der Linden van Huisartsenpraktijk De Linde: “Je kunt stress of zorgen hebben. Wanneer je er niet uit komt, kunnen klachten als hoofdpijn of buikpijn hieruit voortvloeien.” Van Ruiten beaamt: “Er is vooral bij jongeren sprake van enorme emoties en een hoge prestatiedruk. Die psychische druk uit zich regelmatig in fysieke klachten.”

Treinkaartje

Iedere deelnemer ontving deze avond bij binnenkomst een treinkaartje, dat het pad naar herstel moet voorstellen. Van Ruiten vertelt hierover: “Praat niet met de mensen over hun aandoening of wat er mis is. Maar heb het juist over zaken waar ze blij van worden. Zodat je hen kunt helpen om zingeving te ervaren. We noemen dat ‘meeningfulness’.  Iedereen gaat met de trein op weg naar de eigen droombestemming. Bekijk dan, wat jou geïnspireerd heeft om die reis te beginnen, wie er met jou meereist op weg naar jouw droom. En wanneer je dan jouw eindbestemming bereikt, zorgt dat voor spetterend veel energie!”

Is ‘positieve gezondheid’ niet eigenlijk een verkapte manier om geld te besparen? Cora Vermeulen, voorzitter van het Wijksamenwerkingsverband Kaag en Braassem Samen Gezond, “Het is geen verkapte manier, maar juist een openlijke manier om te zorgen dat mensen niet meer bij ons komen met buikpijn, die ze niet kunnen begrijpen en wij vaak ook niet. Wij helpen ze om zelf met oplossingen te komen om te werken aan hun eigen herstel. De gesprekken zijn ontzettend belangrijk; we worden er niet goedkoper mee, maar mensen gaan in hun eigen zelfstandigheid hun problemen aanpakken. Wanneer jou dat niet lukt, is er nog altijd een hele bak aan professionals, die je daarbij kunnen helpen.”

Van der Linden past ‘positieve gezondheid’ al jaren toe in zijn werk. “We moeten altijd naar de mensen en hun achtergrond kijken. En ze niet beschouwen als patiënten met een klacht of gebrek. Het zou goed zijn als nog meer zorgverlenende instanties dat ook doen”. De huisarts merkt, dat het werken met positieve gezondheid ook goede resultaten oplevert in Kaag en Braassem. “Ik zie patiënten niet meer terug; dat is de kracht van positieve gezondheid. Mensen komen zelf met hun eigen oplossingen, werken daar aan en als ze zich daarna beter voelen, weten ze: ‘Hé, dat komt door mijzelf!’”