Scepcisme bij raadsleden over gemeentelijke samenwerking

LISSE – En weer was er een bijeenkomst van de drie gemeenteraden van Hillegom, Lisse en Noordwijkerhout over een onderzoek naar de potentie van de samenwerking tussen deze drie gemeenten. Er werd veel gepraat, maar weinig gezegd: de werkelijke onderbuikgevoelens bleven beneden de tafels. Niemand durfde danwel mocht hardop het F-woord (fusie, red.) uit te spreken.

Eric Balemans en Herbert ter Beek van Ernst & Young gaven hun tweede presentatie in een week aan de raadsleden. Ze vertelden over hun voorlopige beoordeling van de potentie van samenwerking tussen de drie gemeenten. ‘Waar het gaat om de soort samenwerking, ligt het voornamelijk op het uitvoerende vlak en is het nogal gefragmenteerd. Telkens weer wordt er samengewerkt met andere partners, op een andere schaal of niveau, bestuurlijk of ambtelijk. De ervaren meerwaarde van de samenwerking is bij de drie gemeenten niet helemaal optimaal. Maar op zich zijn we heel positief over de potentie van samenwerking, mits de gemeenten zich niet meer focussen op wat je verliest, maar op wat je met elkaar wint aan invloed en kwaliteit. De gemeenten zijn kwetsbaar met hun kleine ambtenarenapparaat en een ambtelijke schaalvergroting met bestuurlijke afstemming + commitment heeft grote potentie.’

Na afloop van de speech klonk er geen staande ovatie in de raadszaal. Mevrouw Secker (PvdA Noordwijkerhout) bekritiseerde: ‘U constateerde dat er voor 90% meer overeenkomsten dan verschillen zijn tussen de drie gemeenten. Ik vind die 90% heel hoog: dat heb ik niet zo ervaren.’ Gemeenteraadslid Vincent Smit (VVD Noordwijkerhout): U houdt een heel realistisch en sprankelend verhaal. Dat is uw taak: u moet een spiegel voorhouden over wat we kunnen winnen. Maar we zijn sinds 2006 bezig om samen te werken. Dat win-win gevoel, culturele match en die drive om samen te werken hebben niet geleid tot echte samenwerking in de afgelopen twee jaar.’ Balemans antwoordde: ‘U hebt in 2006 een aantal beslissingen genomen en gezegd dat er nader onderzoek moest komen.Dat het niet heeft gewerkt, heeft te maken met de afstemming die bestuurlijk niet plaatsvond.’

Gemeenteraadslid Benno Kooij (CDA Lisse) wilde weten: ‘Is het überhaupt een optie om nog zelfstandig door te gaan of moeten we maar gewoon het F-woord in de mond nemen?’ Balemans: ‘Wat de samenwerking betreft zien we veel kansen om samenwerking te verbeteren en uit te breiden. Als drie gemeenten boek je afzonderlijk winst in het samenwerken. Het onderzoek naar een fusie is een apart verhaal.’

Gemeenteraadslid Hans Bet (PvdA Lisse): ‘U zegt dat het mislukken van de samenwerking voor een belangrijk deel op het bestuurlijke vlak lag. Maar wij als raden zijn dat bestuur, toch zegt u dat er veel mogelijkheden zijn voor samenwerking. Maar die drie verschillende kippenhokken blijven. Dat is de belangrijkste reden voor het mislukken van samenwerking. Hoe kun je toch zeggen dat er goede samenwerkingsmogelijkheden zijn?’ Balemans: ik heb niet gezegd dat samenwerkingsvormen mislukt zijn, maar er zitten effecten in die we kunnen verbeteren. Als die ambtelijke organisatie heel voortvarend aan de gang zijn, kan het effectief en snel uitgevoerd worden.’