De geschiedenis herschreven

LEIDEN – In de periode tussen 25 mei en 3 oktober 1574 is er tijdens de bezetting van Leiden helemaal geen hongersnood geweest. En burgemeester Pieter Adriaanszoon van der Werff bood helemaal zijn lichaam niet aan, zodat de mensen wat te eten hadden. De zelfverklaarde helden van die tijd blijken iets minder heldhaftig te zijn, terwijl anonieme dappere Leidenaren eindelijk eerherstel krijgen. Geboren en getogen Leidenaar Hans Marks zet de geschiedenis recht in zijn historische roman 'Omwille van de vrijheid', waarvan het eerste exemplaar op 1 september ontvangen wordt door burgemeester Henri Lenferink.

Joep Derksen

Als kind keek Marks naar het levensgrote standbeeld van die oud-burgemeester in het Van der Werfpark, niet beseffende dat hij als 58-jarige de basis zou leggen voor de échte verhalen over de helden tijdens de Leidse bezetting. Hij begon vijf jaar geleden zijn historische roman te schrijven. Honderden uren aan diepgravend onderzoek heeft hij verricht, om het Leidse avonturenverhaal te schrijven. Waarom een historische roman? “Ik wilde het verhaal voor een zo breed mogelijk publiek toegankelijk maken.”

Maar je kunt je pas echt voorbereiden op de toekomst, als je ook de échte verhalen uit het verleden kent. Dat was ook de reden voor het boek, licht Marks toe. ,,Het verhaal over Leiden Ontzet heb ik met de paplepel ingekregen, maar de twijfels werden steeds groter, naarmate ik de verhalen vaker las. Deze zijn in de loop der tijd behoorlijk geromantiseerd. Ik wilde het totale verhaal vertellen.'' Zijn onderzoeken leidden tot een interessante conclusie: ,,De meeste Leidenaren zijn niet dood gegaan van de honger maar de meerderheid overleed door pest, dysenterie en andere ziektes. En Van der Werff heeft waarschijnlijk nooit gezegd, dat mensen hem mochten opeten. Er is door de eeuwen heen een enorme heroïek rondom zijn persoon gecreëerd, maar uit brieven aan Willem van Oranje blijkt, dat hij een enorme twijfelkont was.''

In de geschiedenisboekjes staat, dat Cornelis Joppenszoon de hutspot heeft gehaald uit de Lammerschans. Marks: ,,Dat is echt niet waar! Wachtmeester Schaeck van de schutterij heeft dat gedaan.'' Met al die ‘halve waarheden’ en verromantiseringen, is dat hele Leiden Ontzet niet verworden tot een enorm circus en moeten we 3 Oktober niet gewoon afschaffen? ,,Natuurlijk niet! Het Leiden Ontzet stelt wel degelijk wat voor. Circa de helft van de 12.500 toenmalige inwoners is overleden. En er zijn behoorlijk boute beslissingen genomen om te zorgen dat Leiden echt werd ontzet. Van Bronckhorst, de neven Van der Does en Jan van Hout en de schutterij hadden hierin een cruciale rol.''

Is dit boek uw levenswerk? ,,Mijn ziel en zaligheid liggen hier wel in.''

Het boek 'Omwille van de vrijheid' is te koop bij Kooyker en natuurlijk online.