Wachten op nieuwe monumenten

Nieuwkoop – In januari krijgen de eigenaren van 123 panden in Nieuwkoop en Ter Aar het bericht, dat hun pand ‘monumentwaardig’ is. En daarom op de gemeentelijke monumentenlijst kan komen te staan. Welke gebouwen dat zijn, blijft voorlopig nog geheim.

In de gemeente Nieuwkoop staan op dit moment 56 gemeentelijke monumenten; de meeste in de kern Nieuwveen. De dorpen Nieuwkoop, Noorden en Woerdense Verlaat hebben zelfs helemaal geen gemeentelijke monumenten, alleen enkele rijksmonumenten zoals kerkgebouwen. Dat komt omdat voormalige gemeentebesturen nooit een monumentenbeleid hebben willen invoeren. Het huidige gemeentebestuur van de gemeente Nieuwkoop heeft die wens wel. Daardoor komen waarschijnlijk 123 panden ‘onder toezicht’ en krijgen zij een monumentenstatus.

Bert Post is voormalig voorzitter van een monumentencommissie die voor de gemeente Nieuwkoop was ingesteld om alle panden ouder dan 50 jaar te inventariseren en auteur van het boek ‘Monumenten in de gemeente Nieuwkoop’. Het bezitten van een gemeentelijk monument heeft ook voordelen, zo geeft hij aan: ,,Je kunt subsidie krijgen, als je jouw pand wilt laten schilderen, of als er een rieten dak vernieuwd moet worden.’’ Die subsidie kan oplopen tot 20.000 euro.

De eigenaren van de 123 panden, die waarschijnlijk ‘gemeentelijk monument’ worden, zijn hier nog niet van op de hoogte gesteld. Dat gebeurt pas vanaf januari, informeert Post. ,,Die panden zijn de moeite waard om gemeentelijk monument te worden.’’ Hij wil niet vertellen, welke gebouwen dit zoal zijn, al geeft Post aan: ,,Er zijn een aantal kerken en oude gebouwen die de moeite waard zijn.’’

Vertegenwoordigers van verschillende cultuurhistorische verenigingen hebben wel enkele ideeën over gebouwen, die behouden moeten blijven. ,,Ik zag een huis op Zuideinde uit 1729; dat lijkt me iets om te bewaren’’, zo laat Leendert Jansen van het Historisch Genootschap Nieuwkoop weten. Voorzitter Flip Vonk van de Cultuur Historische Vereniging Ter Aar ziet het pand aan de Oostkanaalweg 30 als een mogelijke kandidaat. Hij doet een oproep, om niet alleen individuele panden, maar ook de omgeving te beschermen. ,,Het bebouwen van een laatste open stuk terrein met vier luxe woningen doet veel schade aan het landschap. Dat compenseer je niet door één monument te beschermen.’’

Ruud Schrama is voorzitter van de Historische Kring Liemeer. Hij voorziet problemen waar het gaat om het verkrijgen van geld uit het monumentensubsidiepotje. ,,De gemeente Nieuwkoop wil het huidige jaarbedrag van 40.000 euro handhaven. Maar als het aantal monumenten stijgt van 56 naar 179 kan dat grote gevolgen hebben voor de beschikbaarheid van deze subsidie voor de monumenteneigenaren.’’

Of de gemeenteraad inderdaad meer geld beschikbaar stelt voor het onderhoud van particuliere gebouwen, die gemeentelijk monument worden, is nu nog niet bekend. Burgemeester Frans Buijserd ondersteunt in ieder geval het initiatief voor meer bescherming van de waardevolle gebouwen: ,,Ik zie graag dat, waar bijzondere panden daarvoor in aanmerking komen, in ieder dorp monumenten aangewezen worden. Zo kunnen we het cultureel erfgoed én de unieke identiteit van alle dorpen bewaren.”  Niet iedereen zit echter te wachten op een monumentenstatus, zo blijkt uit de woorden van kunsthistoricus Ineke Rem: ,,We wonen zelf in een oude boerderij, maar ik wil niet dat het een monument wordt.’’