Roelof Assies stopt als hoofdorganist

Zestig jaar meester van de zwart-witte toetsen 

VOORHOUT / WARMOND – Zestig jaar lang speelde Roelof Assies het orgel in de meest uiteenlopende kerken over de wereld. Op 11 september houdt hij zijn afscheidsjubileumconcert en stopt de 76-jarige definitief als hoofdorganist. ,,Wanneer ik speel, breng ik een ode aan God.’’  

JOEP DERKSEN 

Assies heeft zijn orgeltalent niet geërfd, maar ontvangen; daar is hij van overtuigd. ,,Als kind had ik met geen haar op mijn hoofd gedacht, dat ik zestig jaar het orgel zou bespelen. Mijn vader speelde veelal op de zwarte toetsen. Bij mij was het anders; ik luisterde goed en speelde ‘t dan uit mijn hoofd.’’ Op zijn 12^e mocht hij voor het eerst tijdens een dienst op een kerkorgel spelen. In tegenstelling tot veel andere organisten heeft hij hier niet zijn beroep van gemaakt en daar is Assies blij mee. ,,Ik ben vrij jong als ondernemer begonnen; als architect/aannemer. Als jongste van de zelfstandige broers was er veel te verbouwen; nieuwbouw en renovatie. Ik ben in al die jaren wel orgel blijven spelen. Afwisseling in het leven vind ik ontzettend belangrijk.’’

Het spelen op een orgel tijdens een kerkdienst vergt altijd een goede voorbereiding, licht Assies toe. ,,De liturgie krijg ik vrijdags binnen. Dan ga ik die doorspelen en zoek ik de muziek er bij. Zaterdag ga ik weer schiften. Ik ga daarvoor altijd naar de betreffende kerk, de Kleine Kerk in Voorhout en de kerk in Warmond, om goed in te spelen. Zondagochtends om 7 uur sta ik op en ga ik me voorbereiden. Als hoofdorganist speelde ik twee zondagen per maand in de ene kerk en twee zondagen in de andere kerk.’’ Hij vervolgt: ,,Als adviseur heb ik meerdere organisten kunnen aantrekken. En wanneer er een perfect orgel staat, zijn er gelukkig nog voldoende organisten bereid om te solliciteren.’’

De muziek verschilt nogal per dienst; het maakt namelijk uit of er bijvoorbeeld een trouw-begrafenisdienst, doopceremonie of kerstviering is.  ,,De organist zit in feite in een team met de predikant’’, licht Assies toe. ,,De predikant maakt de liturgie en zoekt de schriftlezing uit. Dat probeer ik met mijn spel te versterken. Ik moet eigenlijk voelharen krijgen over de preek van de dominee. Maar ook door een spontane ingeving kan ik ter plekke mijn muziek aanpassen.   

Bach 

Assies speelt allerlei verschillende soorten muziek van Nederlandse en buitenlandse componisten. Romantische en moderne composities behoren daar ook toe. Maar er is één componist, waar Assies zijn muzikale leven aan gewijd heeft: Johan Sebastiaan Bach. Wanneer Assies over Bach spreekt, beginnen zijn ogen te schitteren. ,,Bach is zo groots. Wat Rembrandt in de schilderkunst was, was Bach zeker in de muziek. Bach is niet te evenaren, componeerde uit zijn hoofd de muziek en wist de structuur daarvan wonderbaarlijk vast te leggen.’’ Hij vervolgt: ,,Mensen denken bij Bach vaak alleen aan de Mattheus Passion, maar Bach is veel groter, een onvergelijkbare melodievinder. Bach moet je leren beluisteren. En het spelen van Bach zijn composities is vooral weggelegd aan vakorganisten.’’ 

Op 11 september, vanaf 15.00 uur, houdt Assies zijn afscheidsoptreden in de pg-kerk te Warmond, samen met zijn muzikale vrienden. Het wordt een waar orgelfeest. Assies licht een tipje van de sluier op van wat mensen kunnen verwachten. Hij sluit het concert af met een knipoog naar Bach, uit cantate 79 en toccatine lied 105. ,,Weet je, Bach sloot al zijn composities af met, ‘Soli Deo Gloria: ter ere van God’. Als je daarmee besluit, is het altijd goed.’’