“Een week zonder doodsbedreiging is een week niet geleefd”

Schrijver Tommy Wieringa bezoekt Rijnsaterwoude

Dankzij de volharding van Gré Eikelenboom-Knook is het eindelijk gelukt om schrijver Tommy Wieringa naar het Schoolhuis in Rijnsaterwoude te halen. Mede dankzij het mooie vraaggesprek tussen animator Pieter Barnhoorn en Wieringa werd het voor alle aanwezigen een avond om nooit te vergeten.

Wieringa is schrijver van boeken als: ‘Joe Speedboat’, ‘De heilige Rita’,  ‘Totdat het voorbij is’, ‘Dit zijn de namen’ en ‘Ga niet naar zee’. Ook was hij tot voor kort columnist voor het NRC en schrijft hij korte verhalen. “Je hoeft helemaal niet zo slim te zijn om te schrijven. Je moet een goed idee hebben en je heel erg uitsloven. Er zijn meer schrijvers dan genieën. Maar het helpt wel, als je een schrijvend genie bent.”

Wieringa’s grote literaire voorbeeld is Gerrit Komrij: “Als puberjongen las ik Komrij: hij was zo genadeloos en ongelooflijk grappig over politici en kunstenaars. Jarenlang ben ik tegengehouden door de kracht van columnisten als Komrij; wellicht zou hij ook zo kritisch over mij schrijven. Ik vreesde de hoon van dit soort mensen. Als het zo heel erg grappig is, moet het wel waar zijn.” Toch trok Wieringa de stoute schoenen aan en begon hij een carriere als schrijver: “Het begint met een beetje overmoed en dan durf je het manuscript naar een uitgever te sturen. Na publicatie en als de reacties niet goed zijn, moet je jouw geschonden ego weer een beetje bij elkaar rapen. Doorzettingsvermogen maakt dat het lukt, maar je moet wel jouw gebreken onder ogen kunnen zien.” Zijn grootste boeksucces tot nu toe is ‘Joe Speedboot’, dat hij – zo onthulde Wieringa – volledig met pen en papier had uitgeschreven. “Het was een vorm van disciplinering, die ik nodig had.”

Toen Wieringa begon als columnist bij de NRC, stelde de hoofdredacteur bij de eerste ontmoeting: ‘Niet iedereen bij de krant is fan van jou’. Wieringa: “Ik heb liever dat men zegt, dat ze me enorm waarderen. Ik word enorm gestimuleerd door een positieve instelling. Dat maakt me niet minder kritisch. Ik ben zelf mijn grootste criticaster.” De columns leidden regelmatig tot negatieve reacties. Wieringa doet daar laconiek over. “Een week zonder doodsbedreiging is een week niet geleefd.”

Als kind probeerde Wieringa door te lezen te ontsnappen aan de werkelijkheid. “Ik stam uit een wat roerig milieu, met een niet geheel betrouwbare moeder. Ik heb lang gedacht, dat geschiedenissen en familieverdriet zich zo letterlijk herhaalt, dat ik er beter niet aan kon beginnen. Ik vertrouwde mezelf niet. Maar een psychiater stelde, nadat hij naar mijn gejeremineer had geluisterd: ‘Wieringa, u bent uw moeder niet!’ Daar had hij helemaal gelijk in; ik heb zelf ook iets over mijn leven te zeggen.”

Wieringa houdt van mooie kleding, zo merkte Barnhoorn op. De auteur beaamt dat: “Eigenlijk hoor je er als schrijver ongezond, verlept en sigarettenrokend uit te zien. Ik was het liefst als meisje ter wereld gekomen, dan had ik me zes keer per dag verkleed. Ik leef uit de verkleedkist, terwijl de Nederlandse man qua kleding middenklassers zijn. Je beweegt je als paradijsvogel temidden van middenklassers. Excentriciteit is iets fantastisch. Het geeft mij een zeker plezier als ik iets draag, dat zeer goed gemaakt is.” Hij geeft toe: “Maar die kleren en mijn laarzen van beverbont zijn ook een soort compensatie voor mijn gebrek aan haar.”

Wieringa over de kracht van literatuur: “Je geeft iemand een boek, waarin een paar gegevens staan, maar door jouw eigen krachtige processor, de hersenen, komt alles tot leven. De romanschrijver verbindt alle mensen. Mijn angst is, dat ik het schrijftalent ooit kwijt raak, vanwege verlies van levenslust, oorspronkelijkheid of de lust om te vertellen. Literatuur is een waanzinnige introductie in de werkelijkheid. Het verbind je met mensen waaraan je niet de geringste verbinding hebt. Ik was als kind een boerenjongen in Twente en kon me verbinden met een zwarte jongen in New York.”

Het volgende boek, dat Wieringa publiceert, verschijnt in 2023. Nu heeft het nog de werktitel ‘Nirvana’. Inderdaad; net als de rockband. Maar ook, zo vertelde een toehoorder, blijkt er een fokstier te zijn met diezelfde naam. “Dat is toch wel mooi, dat de titel van jouw boek verwijst naar een fokstier!” lachte Wieringa. En zo kan het zijn, dat de definitieve titelkeuze voor Wieringa’s volgende boek in Rijnsaterwoude is bepaald.

Inwoners slaan handen ineen

Om Oekraïense vluchtelingen te helpen

WOUBRUGGE – De inwoners van Woubrugge en Hoogmade zetten zich massaal in om vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen.

Sinds Putin op oorlogspad ging in Oekraïne sloegen ruim een miljoen mensen op de vlucht. Een deel van deze Oekraïners kwamen terecht in Nederland. De eigenaar van het pand van de voormalige motorzaak aan de Kerkstraat benaderde het bestuur van de dorpskerk. Hij had nog geen vergunning van de gemeente gekregen voor zijn verbouwplannen en bood aan om het pand te gebruiken voor de opvang van maximaal vijftig Oekraïense vluchtelingen.

Leo Deurloo werd begin maart gevraagd om mee te denken. “Met een groepje gingen we het gebouw in. We werden enthousiast, maar er moest heel wat gedaan worden. De olielucht sloeg op je keel, nadat daar jarenlang motoren zijn onderhouden. Er moest heel veel gebeuren om het echt bewoonbaar te maken, maar we zijn ervoor gegaan.” Iedereen kende wel iemand en binnen korte tijd ontstond een golf aan activiteiten. Lokale loodgieters, stoffeerders en leveranciers toverden het gebouw in tien dagen om tot een gezonde en brandveilige woonomgeving.

Beneden staan caravans, waar de Oekraïense vrouwen met hun kinderen kunnen verblijven en op de bovenverdieping zijn allerlei slaapgelegenheden gecreëerd. Ook de toiletvoorzieningen en douches zijn uitgebreid. Er was maar één toilet op de begane grond; nu zijn het er negen. “Bedrijven hebben voor niets of lage tarieven ons geholpen. Vier wasmachines en veertien laptops hebben we cadeau gekregen. Alles wat je in het gebouw ziet, is geschonken.”

Deurloo heeft met anderen ook de ‘Stichting Vluchtelingen Woubrugge’ opgericht, om zo meer kans te maken op fondsen van subsidieverstrekkende organisaties. De Oekraïense vrouwen kunnen nu eindelijk weer tot rust komen; 24 uur per dag is er minimaal één vrijwilliger in het pand aanwezig om de mensen met raad en daad bij te staan. Deurloo: “We vinden dat er dag en nacht iemand moet zijn. Overdag is dat niet zo’n probleem, maar ’s avonds en ’s nachts wel. Zo’n zeventig mensen draaien mee met een rooster. Ze hebben instructies gekregen en weten wat te doen in paniekgevallen. De mensen zijn namelijk soms behoorlijk getraumatiseerd. De emotie zit heel erg onder het oppervlak. Dat merkten we, toen er op de brug vuurwerk werd afgestoken door jonge mensen, die een feestje hadden. Normaal haal je de schouders er over op, maar in het gebouw brak paniek uit. Wij konden uitleggen, dat dit vuurwerk feestelijk bedoeld was.”

Langs de buitenmuur staan lange rijen met kleding en allerlei producten; de vrouwen kunnen hier naar believen uitzoeken wat ze mooi vinden. De vrijwilligers laten ze hun gang gaan. Dat vrouwen en mannen uit de dorpen zich zó voor anderen inzetten, heeft nog een bijkomend effect, laat een vrijwilligster weten: “Het zorgt voor verbinding tussen ons. Dat is het mooie ervan. Voorheen kwam je elkaar tegen in het dorp en groette je elkaar. Maar nu leer je elkaar kennen. Dat is ook heel fijn.”

Het is de bedoeling, dat de vluchtelingen tijdelijk in het pand verblijven, maar sommigen pakken de draad in Nederland op en hebben al werk gevonden: bij plantenkwekers, in de tuinbouw en bij cateringbedrijven. De kinderen gaan drie dagen in de week naar school in Rijnsaterwoude. Daar is het georganiseerd, zodat vluchtelingenkinderen uit andere kernen van Kaag en Braassem daar centraal worden opgevangen.

Deurloo weet niet, hoe lang de inwoners van Woubrugge en Hoogmade voor de Oekraïense vluchtelingen blijven zorgen. “Zelf gaan we voorlopig uit van een half jaar. Niemand weet hoe lang die oorlogsellende duurt.”

Het was weer fantastisch

Ouderwets Koningsdag vieren

Wat was het een feest, de 2022-editie van Koningsdag! Jong en oud genoot van de rommelmarkten, activiteiten en natuurlijk elkaars gezelschap. Joep Derksen maakte een rondje langs de verschillende dorpen in Nieuwkoop en Kaag en Braassem om daar de sfeer te proeven.

Om 07.30 uur werd er al door tientallen kinderen en hun ouders gehandeld in de Lupinestraat in Roelofarendsveen. Ruzie om de standplaatsen was er niet; alle buren hadden hun verkoopplekje al dagen van tevoren met krijt afgetekend, wist Kelly Straver te melden. Marian Casteleijn verkoopt met name kinderspulletjes, samen met haar zonen Jop (8) en Lars (4). Jop verkoopt een boekje voor een euro. Spannend is het niet: “Ik heb dit al vaker gedaan.” De 5-jarige Tim hoopt een paar kleedjes verderop, dat hij veel geld gaat verdienen: “Morgen gaan we naar EuroDisney en dan kan ik daar nieuwe dingen kopen!”

Burgemeester Astrid Heijstee-Bolt leidt die ochtend de aubade, samen met Myrthe (6), die net als de koning jarig is. Tot groot genot van Myrthe geeft Liefde Voor Harmonie een optreden voor het gemeentehuis én zingen meer dan honderd mensen ‘Lang zal ze leven’. Speciaal voor haar en een beetje voor Willem-Alexander. Alle gasten toastten daarna met Oranjebitter.

Snel door naar Woubrugge, waar na de optocht een sport- en spelochtend plaatsvindt bij VV Woubrugge. Veel kinderen ervaren zelf hoe lastig steltlopen is. Vriendjes Valentijn (8) en Damian (9) doen aan touwtrekken; met hun team winnen ze. Dat was fijn, maar: “Het springkussen is nóg leuker!”

In Ter Aar is het ook een gezellige drukte. Rieni Tieman, voorzitter van het Oranjecomité, vertelt over een populaire attractie, wormen vangen: “We hadden nog veel glazen bakjes in een schuur staan en moesten er vanaf. Dus bedachten we deze activiteit. In totaal konden de kinderen duizend pieren vangen.” Xenn (3) is trots op zijn bakje met drie wormen. En, ga je deze vanavond opeten? “Ieuw! Nee!” Net voordat het kinderbingo begint is het tijd om weer door te gaan; op naar Zevenhoven!

Op de rommelmarkt staan Merel (8) en Kasper (9); ze verkopen net een plastic speelgoedboor. “Dank u wel en veel plezier ermee!” Hun grabbelton is een groot succes en ook hun ouders zijn blij: “Het huis heeft wat meer ruimte!” Iets verderop vermaken de allerkleinste kinderen zich met een stormbaan, terwijl Aer & Amstel een optreden ten beste geven.

Op het Reghthuysplein in Nieuwkoop maakt de draaimolen talloze rondjes. De blije gezichten van de peuters en kleuters, die zoiets nog nooit gezien of meegemaakt hebben, is met geen pen te beschrijven. De oudere kinderen vermaken zich met een springkussen en sumoworstelen. Wie wat extra lef heeft, stapt in de Razende Roeland; een apparaat, waarbij je alle kanten op en talloze keren over de kop gaat. Julia (9) geniet: “Ik wil nog een keer!”

In Nieuwveen zitten EHBO-ers in een bouwkeet; ze hebben niets te doen. “We zijn werkloos!” grappen ze. De jeugd is volop bezig met oud-Hollandse spelletjes, zoals zaklopen, kegelspel en loopskis. Maar het hoogtepunt voor de zesjarige Nani was toch echt de suikerspin, zo vertelt ze verlegen.

In Rijnsaterwoude is net de prijsuitreiking van de optocht geweest. In de Woudse Dom vindt een boekenmarkt plaats en kunnen de bezoekers genieten van een kunsttentoonstelling en muzikale optredens. Dick Verwolf en zijn partner Marion van Egmond zijn pas in Rijnsaterwoude komen wonen en ze genieten. “Het is heel leuk, dat dit dorp leeft. Dat gebeurt eigenlijk alleen met Sinterklaas en op Koningsdag.”

De kinderen worden ook verwend in Leimuiden: daar is na een ochtend spelen een groot pannekoekenfestijn. Alle jeugd mag een pannekoek halen en met allerlei etenswaren versieren, zoals poedersuiker, stroop, maar ook hagelslag en drop. Mabel is lid van de organiserende Oranjevereniging. “Hier zijn 150 kinderen; het is fantastisch! Zo fijn, dat het na drie jaar weer mag!”

Iets verderop begint de seniorenbingo. Ik laat het naborrelen in Leimuiden, de afterparty in Woubrugge, DJ Wessel in Noorden en zanger Marco de Hollander in Nieuwkoop voor wat ze zijn. Het was weer fantastisch!

Kijk in de Wijk

KAAG EN BRAASSEM – Ooit was Roelofarendsveen een dorpje, waar iedereen elkaar kende. Die tijd ligt al lang achter ons; hele wijken zijn uit de grond gestampt en het dorp, dat ooit toebehoorde aan de ‘echte Veenders’ is verrijkt met duizenden nieuwe inwoners. De organisatie WIJ Presenteert heeft het initiatief genomen om de mensen met elkaar kennis te laten maken, onder het genot van speciale optredens van muziek, cabaret en spoken word. Met ‘Kijk in de Wijk’ komt een stukje ‘nabuurschap’ weer terug, zo wordt gehoopt.

Dimmy Olijerhoek is medeorganisator van Kijk in de Wijk, samen met Rob de Jeu en Jolande van der Meer. Dit evenement, dat op zondag 29 mei plaatsvindt, is geïnspireerd door andere evenementen, waar mensen bij elkaar komen. Zoals ‘Tussen de schuifdeuren’, ‘Venetië’ en ‘Festival in de wei’. “We zijn een creatieve groep”, lacht Olijerhoek.

Ze informeert over de achterliggende gedachte van ‘Kijk in de Wijk’; “Het gaat ons om het verbinden. We hebben vooral in Roelofarendsveen door de nieuwe wijken heel veel nieuwe inwoners, waaronder Syrische mensen. We wilden iets organiseren, zodat we allemaal bij elkaar kunnen komen, maar ook bij elkaar in huis komen. Er is ook een activiteit bij een Syrisch gezin; hierdoor kun je culturen uitwisselen.”

Olijerhoek vervolgt: “Roelofarendsveen was een dorp, waar iedereen elkaar kent. Dat is voorbij. Er komen zoveel nieuwe mensen. We vinden het belangrijk om de mensen te betrekken, met wat we allemaal doen in het dorp. Het mooie van dit evenement is, dat je een kijkje in de huizen kunt nemen. We hebben expres huizen uitgezocht in de nieuwe wijken, zoals in de wijk De Oevers. Dat zijn wijken waar andere inwoners misschien nog niet geweest zijn. Met Kijk in de Wijk kunnen ze een beetje kennis maken met elkaar.”

Voor ‘Kijk in de Wijk’ zijn 360 kaarten in de verkoop, waarvan al 2/3^de is verkocht. Voor 15 euro kun je genieten van drie optredens en op de site www.wijpresenteert.nl kun je uitzoeken welke artiesten je wilt zien en je kaartjes aanschaffen. Genieten kun je in ieder geval van Eckhardt and the House (Rik Elstgeest uit Roelofarendsveen zit hierin); dat vindt plaats in de Poco Más (de voormalige Alkeburcht). Hier worden op 29 mei de instructies opgehaald en kan ‘Kijk in de Wijk’ voor alle deelnemers écht beginnen.

Tussen de optredens door fiets je van de ene naar de andere locatie. Elke groep bestaat uit twintig mensen en pas op de dag zelf hoor je naar welke locaties je gaat. Dat kan zijn in een woonhuis of in een kas. Olijerhoek: “Mensen kiezen de artiesten, maar weten pas op de dag zelf waar ze terecht komen.”

Een aantal van de 18 acts zijn al uitverkocht, maar er zijn mogelijkheden om leuke en talentvolle artiesten te zien. Zoals Meral Polat Trio (bekend van de Luizenmoeder); ze zingen in het Turks en Koerdisch. Ook kun je genieten van Jasper van der Veen, de winnaar van het Leidsch Cabaretfestival van 2019. Of wat dacht je van Pip Alblas; een jonge singer-songwriter. Met haar akoestische gitaar zingt ze allerlei covers en ze is bekend van de live shows van de Voice of Holland. Ook de tweelingzusjes Wanwan en Sisi uit Roelofarendsveen tonen hun kwaliteiten met prachtige harpmuziek. Heel bijzonder is, dat ze beiden een gehoorbeperking hebben en het publiek muzikaal kunnen betoveren.

Olijerhoek: “Ik hoop ook, dat er een verbinding ontstaat wanneer mensen met allemaal onbekenden op pad zijn. Bij elk optreden krijgen de deelnemers een drankje of een hapje. Op de ene locatie is dat misschien een blokje kaas en worst en bij anderen zijn dat meer exotische maaltijden. Iedere gastlocatie mag het evenement naar zijn eigen believen organiseren.”

De resterende kaarten zijn te koop via www.wijpresenteert.nl. Wanneer is ‘Kijk in de Wijk’ een succes? Olijerhoek: “Het is het belangrijkste als iedereen het naar de zin heeft, maar we willen ook dat het uitverkocht is. We gaan er van uit dat de volgende editie in 2024 plaatsvindt.”

Boekverkoper van het Jaar-verkiezing

ROELOFARENDSVEEN – Met steun van de inwoners kan het zomaar zijn, dat Roelofarendsveen binnenkort de boekverkoper van het jaar in haar midden heeft.

Jaarlijks organiseert Stichting Elspeet de Boekverkoper van het Jaar-verkiezing, om de enthousiaste, servicegerichte boekhandelaar te belonen voor zijn of haar werk. De winnaar ontvangt de door beeldend kunstenaar Jean Paul Michel ontworpen Albert Hogeveenbokaal, vernoemd naar een illustere boekverkoper.

Van de duizenden boekhandels met haar eigenaren, die er in Nederland staan, zijn er achttien genomineerd voor deze eervolle prijs. Waaronder Joris Koek van Veenerick Boek en Kantoor in Roelofarendsveen. U, de lezer van het Alphens Nieuwsblad, kunt meehelpen om Joris Koek met de hoofdprijs naar huis te laten gaan. Er wordt namelijk een ‘shortlist’ gemaakt van vijf boekhandels, die de meeste stemmen krijgen. Stemmen kan tot 20 mei via https://forms.gle/ZV7ToHDiyH1K6fsy6. Op basis van die shortlist kiest een vakjury deze zomer de nieuwe winnaar, aan wie de Albert Hogeveenbokaal wordt overhandigd.

Dat hij door anderen genomineerd wordt, is voor Koek al een verrassing. “Ik wist niet eens dat ik überhaupt genoemd zou zijn. Het kwam voor mij als een verrassing. Na twee 'Coronajaren' en een grote verbouwing is deze nominatie alleen al een mooie waardering.” Maar nu het zover is, dat hij deze eer heeft gekregen, wil Koek ook proberen om zo ver mogelijk te komen in deze ‘Boekverkoper van het Jaar-verkiezing’. Hij hoopt dan ook, dat inwoners van Kaag en Braassem, Nieuwkoop en Alphen massaal op hem gaan stemmen.

Waarom is Koek genomineerd? Ik denk dat het te maken heeft met het feit dat we onze nek hebben uitgestoken in coronatijd door de zaak uit te breiden, te verbouwen en te investeren in de toekomst. Je wordt beloond voor het enthousiasme, lef en het ambassadeurschap voor het boekenvak. Ik weet zeker dat er betere boekverkopers zijn, dan dat ik ben. Maar het totaalplaatje van wat we de afgelopen twee jaar tijd hebben gedaan, telt ook mee voor deze verkiezing. We hebben leuke ‘de winkel draait door’ filmpjes gemaakt. We doen het anders dan wat collega’s doen en dat valt op.”

We lezen gelukkig steeds meer. Koek: “Juist in coronatijd werd er méér gelezen. En daar heeft vooral de lokale boekhandel van geprofiteerd, met name in de kleinere plaatsen en kleinere steden. De drang naar lezen is er dus nog wel. Positief is, dat ook nu de coronamaatregelen achter ons liggen, de mensen onze boekhandel nog steeds weten te vinden. Dat zijn positieve berichten. In Roelofarendsveen en omliggende dorpen worden een hoop woningen gebouwd, met veel jonge gezinnen. Met de verbouwing hebben we ons juist op die jonge gezinnen gefocussed. In de winkel vind je veel kinderleesboeken, educatief speelgoed en educatieve spellen. Om de jeugd te betrekken bij jouw winkel. Als de jeugd bij jou binnen is, heb je voorgoed een klant voor het leven. We hebben een prentenboektafel met een leestafel voor volwassenen en een leestafel voor kinderen. Daar kun je je even terugtrekken en een boek pakken.”

Maar op de longlist staan ook boekhandels in veel grotere plaatsen, met veel meer inwoners. Maakt Koek überhaupt wel een kans. “In bijvoorbeeld Eindhoven heb je inderdaad veel meer inwoners en potentiële stemmers, maar de vraag is of de betrokkenheid even groot is. Naast de winkel ben ik ook zichtbaar in de gemeenschap als bestuurslid van de winkeliersvereniging en met de Oranjevereniging. Ik ben een bekend gezicht in de gemeenschap. Dat helpt denk ik ook wel mee.”

Wat als u wint? Dan ben je een jaar lang een ambassadeur voor het vak. Daar hoort een bepaalde toekomstvisie bij over het boekenvak, hoe ik het over tien jaar zie. Er moeten stappen worden genomen om de keten zoals die nu is veilig te stellen. Er moet veel meer samenwerking komen tussen onderwijs, uitgevers en schrijvers. Het maakt me niet uit hoe gelezen wordt; digitaal of papier. Als er maar letters worden geconsumeerd. Neem de verplichte leeslijst van een eerste, tweede en derde klas. Dat is nog zo oubollig vaak, met de stoffige klassiekers. Dat kun je veel leuker en actueler maken, wat jongeren aanspreekt. Dat je gaat van moeten lezen naar mogen lezen.”