Panorama Tulipland voor het eerst ook ’s zomers open

Leo zet de vaart erin

VOORHOUT – Voor het eerst is Leo van den Ende (68), de schilder van Panorama Tulipland, ook in de zomer te bewonderen door het publiek, terwijl hij bezig is zijn panorama in het voorjaar van 2009 te voltooien. Hiermee wil hij een jaar eerder klaar zijn met zijn levenswerk om zich te kunnen richten op een volgende uitdaging: het schilderen van de Bollenstreek in de vier jaargetijden, op vlakken van 4 bij 4 meter.

Door Joep Derksen

“Maar eerst ga ik dit karweitje nog afmaken”, vertelt Van den Ende terwijl hij nog weer een tulp schildert. Het schilderen van een panorama is geen sinecure, want al 11 jaar krijgt Van den Ende fysiotherapie, want hij heeft in de loop der jaren al last gehad van een tennisarm en ‘frozen shoulders’.

Terwijl de ene na de andere bezoeker de schilder complimenteert met zijn werk, neemt Van den Ende de tijd voor een praatje met de verslaggever. Iets verderop wordt een stellage afgebroken en dat verstoort zijn concentratie. Is hij trots op zijn creatie? “Helemaal niet. Het is namelijk mijn werk, ik streef naar perfectie en ben nooit tevreden over het resultaat. Wel ben ik blij dat ik dit kan maken. Schilderen is namelijk een vak en als je net een penseel oppakt is mijn advies: wees bescheiden en ga niet al na drie maanden exposeren. Ook ik leer elke dag nog. Voor dit werk heb je doorzettingsvermogen nodig en de meeste schilders hebben dat niet: die gaan er voor om kortstondige emoties op het doek te zetten.”

Abstract

Van den Ende is geen liefhebber van abstract werk: “Het gaat mij om de vormgeving en de leuke kleurencombinaties. Zo ben ik gek van de Franse impressionisten, met name Claude Monet. Nederlandse schilders als Mondriaan en Appel zeggen me echter niets, want iedereen kan bijvoorbeeld een rood vlak schilderen. De kracht van hun werk wordt schromelijk overdreven. Maar probeer maar eens een gezicht te schilderen, zoals Rembrandt van Rijn dat doet: dat lukt je niet!”

Bijna alles van het panorama is door Van den Ende geschilderd, maar af en toe krijgen vip’s de mogelijkheid om “een lijntje te trekken”. Zo werd het haantje op de Heilige Hart van Jezuskerk getekend door pastoor H.J. Buskermolen, die indertijd zijn 40-jarig priesterfeest vierde. “Dat haantje werd door mij natuurlijk gecorrigeerd”, lacht Van den Ende. “Ook Cas Spijkers heeft twee blaadjes aan een boom geschilderd, maar daar heb ik verder niets meer aan gedaan.”

Dat het publiek een schilder kan bewonderen terwijl hij zijn panorama creëert, is uniek. Van den Ende is de eerste die dit erkend. De vele honderdduizenden complimenten die hij in de loop der jaren heeft ontvangen neemt hij dan ook minzaam in ontvangst. “Alleen is het wel eens lastig als je een probleem wilt oplossen, hoe je iets het beste op het panorama kan aanbrengen. Dan vraagt iemand je wat en je wordt uit je concentratie gehaald. Als je daarna jezelf weer richt op het probleem, komt de volgende bezoeker die ook een vraag of opmerking heeft. Dan schiet het werk niet op”, lacht Van den Ende.

Panorama Tulipland is elke dinsdag en woensdag van 10:00 tot 17:00 uur geopend in de maanden juli, augustus en september. Na september gaat Van den Ende door met schilderen van het panorama, maar dan op die dagen die hem dan schikken. In het nieuwe seizoen, wanneer de Keukenhof ook weer geopend is, werkt hij weer vijf dagen in de week. Voor overige informatie: www.tulipland.nl en www.vandenendepanorama.com.