Scepsis over noodzaak gemeentelijke monumenten

TEYLINGEN – Even leek het of wethouder Gerrit van der Meer (PvdA) een gemakkelijke avond had op dinsdag 16 februari. Hij informeerde circa 50 huizen- en bollenschuurbezitters over wat het betekent als later dit jaar hun eigendom wordt aangewezen tot gemeentelijk monument. De verschillende sprekers kregen applaus na afloop van hun presentatie, maar de sfeer sloeg om toen de toehoorders erachter kwamen dat de aanwijzing tot een gemeentelijk monument niet geschiedt op basis van vrijwilligheid, maar dat het wordt opgelegd door de overheid. “Je mag niet meer met je eigen pand doen, wat je wilt.”

Door Joep Derksen

Van der Meer opende de bijeenkomst in het bestuurscentrum van Voorhout met de woorden: “Gefeliciteerd! U bent allen eigenaar van een potentieel monument!” Hij legde uit dat alle panden in Warmond, Voorhout en Sassenheim zijn bekeken door de Stichting Dorp, Stad en Land (DSL). “Ieder pand kreeg punten toebedeeld en de panden met 17 of meer punten kwamen op de lijst van potentiële gemeentelijke monumenten.”

Vincent Voorhoeve, projectleider van DSL, informeerde: “De toewijzing tot een gemeentelijk monument levert de eigenaar een hogere belevingswaarde op. De economische waarde van het pand wordt niet hoger, maar ook niet lager en bij onderhoud kan de gemeente een kleine financiële tegemoetkoming geven.” Hij vertelde tevens dat de St. Bartholomeuskerk als een van zeer weinige panden in Nederland de maximale score van 24 punten heeft behaald. Jos Warmenhoven meldde namens de monumentencommissie dat er tevredenheid was met het bestaan van de conceptlijst, maar “we zullen blijven strijden om gebouwen, die bedreigd worden in hun voortbestaan, op de lijst te krijgen.”

Spoeling

Het publiek mocht vragen stellen. Een van de eerste vragen was, hoe het zat met die financiële voordelen van de gemeente. De wethouder: “Bij uitvoering van groot onderhoud krijgt u een tegemoetkoming in de kosten. Maar we gaan van 38 naar 123 monumenten en dan wordt de spoeling dunner.” De ambtenaar Koos van Kampen meldde dat er momenteel 20.000 euro beschikbaar is. Dit leverde schampere reacties op: “Dat is 160 euro per pand”, rekende iemand snel uit. De gemeente hoopt dat niet alle eigenaren tegelijk een aanvraag voor onderhoudskosten zullen indienen, gaf een andere ambtenaar aan.

Een van de aanwezigen riep uit: “U vindt mijn woning mooi genoeg om er een gemeentelijk monument van te maken, dan moet u ook maar voor de kosten van het onderhoud opdraaien!” Op de vraag welke consequenties een gemeentelijke monumentenstatus heeft, wanneer een eigenaar iets aan het pand wil verspijkeren, antwoordde de wethouder: “Het is niet zo dat u geen schilderijtje meer mag ophangen. Maar als u aan de constructie of het uiterlijke van het pand iets ingrijpends verandert, moet u een monumentenvergunning krijgen.” Hoe lang het aanvragen van zo’n vergunning duurde, leverde geen antwoord op waar iedereen blij mee was: “De maximale termijn is 26 weken.”

Genieten

Na afloop gaven enkele aanwezigen hun reactie. De heer Versluys, tevens lid van de monumentencommissie, was positief: “De wethouder was duidelijk in zijn betoog. De monumenten zijn een toevoeging aan de leefbaarheid van het dorp. Het is belangrijk dat panden op die manier blijven bestaan, zodat we er allemaal van kunnen genieten.”

Mevrouw Van Westerop was aanzienlijk minder te spreken: “Het was een gevarieerd publiek en niet voor iedereen was alles even duidelijk. Ik zie het nut niet in dat mijn pand wordt aangewezen als gemeentelijk monument. Dat nut is me wel duidelijk voor de gemeente, maar niet voor mij als eigenaar. Waar bemoeit de gemeente zich mee; het is immers mijn huis!” Mevrouw Van der Vlugt is ook duidelijk in haar mening: “Je wordt gebombardeerd met allerlei informatie, waarbij het erop neerkomt dat jouw pand zo’n monument wordt. Het gevolg is dat je niet meer met je pand mag doen wat je zelf wil. Alles wordt opgelegd door de overheid. En als de gemeente wat wil, dan draaien ze het net zolang tot het is, zoals ze het willen hebben.”

Van der Meer besloot met een hoopvolle opmerking: “Ik heb geprobeerd de mensen aan te spreken op de trots van hun eigendom en hoop dat ze goed omgaan met de culturele historie van Teylingen."