,,Muren kerk Hoogmade instabiel’’

HOOGMADE – In de nasleep van de brand van de Onze Lieve Vrouw Geboortekerk in Hoogmade klonk veel lof over de brandweer, maar ook kritiek. Waarom werd de brand alleen maar bestreden met enkele brandspuiten? Hanneke Bergsma, hoofdofficier van dienst brandweer, kwam maandagavond naar de gemeenteraad om uitleg te geven over de handelwijze van de spuitgasten. Ook vertelde burgemeester Marina van der Velde over de staat van de kerkmuren.

Nadat kort na het middaguur de eerste brandmelding binnen kwam, was de brandweer binnen elf minuten bij de kerk. In eerste instantie bestreden de brandweerlieden de brand van binnenuit, maar de vlammen zaten al achter de dakgoot. Na een kwartier breidde de brand zich snel uit en moest de brandweer zich terugtrekken uit het kerkgebouw. Om zo te proberen de brand van buitenaf te bestrijden.

Bergsma: ,,We maakten een gat in het dak en tussen het dakbeschot en de dakpannen in was de brand al tot halverwege het dak.’’ Ook was er donkere rook te zien. ,,Dat betekent onvolledige verbranding door zuurstoftekort. Hierdoor ontwikkelen zich brandbare rookgassen, die daadwerkelijk verbranden, zodra er zuurstof bij komt.’’ Deze ‘snelle branduitbreiding’ gebeurde om 12.48 uur, waarna de brand onder het hele kerkdak zat. Precies om 13.30 uur kwam de kerkklok stil te staan, omdat die door de brand ernstig werd beschadigd.

Van buitenaf probeerde de brandweer uitbreiding van de brand te voorkomen om zo de pastorie, basisschool en de huizen met rieten daken te beschermen. Omdat de hoogte van de kerktoren niet duidelijk was, werd de omgeving in een straal van 150 meter ontruimd. En het blussen werd voortgezet door enkele zelfstandig opererende waterkanonnen. Vanaf dat moment was sprake van een ‘defensieve buitenaanval’ door de brandweer.

Tijdens de brand leidde dit tot kritiek van inwoners, zo bevestigt Van der Velde. Zij verwoordde de zorgen: ,,Waarom werd de brand maar met drie van die kleine straaltjes bestreden?’’ Maar de brand was moeilijk te bereiken. Bergsma: ,,We zagen de scheuren ontstaan rondom de klok. We hielden de woningen in de gaten en gingen nadenken over de vervolginzet. Er waren drie scenario’s: dat de spits gunstig valt zonder verdere schade. Of hij valt niet gunstig en raakt woningen. Of de kerktoren valt niet. Dat is de worst case scenario; je hebt een instabiele situatie, maar je moet er toch naar toe omdat je niet oneindig op 150 meter kunt blijven staan.’’

Nadat de torenspits om 15.30 uur was gevallen, konden de brandweerlieden weer naar de kerk optrekken en begon het blussen en nablussen. Alle omwonenden konden vrij snel weer hun woning in. Met uitzondering van een ouder echtpaar, dat in de pastorie woonde. Daar werken het gas en licht niet meer; de echtgenoot zit nu in een bejaardentehuis in Woubrugge en zijn vrouw woont nu ergens anders in Hoogmade.

Uit een technisch rapport blijkt, dat de muren van de kerkrestanten ‘niet superstabiel’ zijn, informeerde Van der Velde. ,,Er zijn twee muren die minder stabiel zijn dan de derde muur. Het blijft overeind staan, maar het terrein is onveilig en moet afgesloten worden. Het is aan de kerk, wat ze vervolgens gaan doen; of die muren worden gerestaureerd of gestut.’’ Of de kerk herbouwd wordt, is nu nog niet zeker. Hier moet het kerkbestuur, samen met de parochianen en het gemeentebestuur, nog over denken.

De begraafplaats kan wel weer gebruikt worden; donderdag staat de eerste begrafenis sinds de brand weer gepland.