Nieuwe visie over toekomst bollensector in de Duin- en Bollenstreek

LISSE – Om de toekomst van de bollenteelt te garanderen, moet de sector zich volledig omvormen. De telers moeten op een andere manier met de ruimte en bollencompensatie omgaan dan tot nu is gebeurd. Tuinbouwhistoricus Maarten Timmer is hiervan overtuigd. Hij komt met het idee om de streek rondom de Keukenhof om te vormen tot een “Bollenstreek Bloementuin”, waar natuur en recreatie hand in hand gaan. Het gebied zal dan door het gebruik van een brede variatie aan bloemen en planten van maart tot oktober in bloei staan. Tuinbouwhistoricus Maarten Timmer is hiervan overtuigd.

Hij heeft een plan ontwikkeld om in het bestaande gebied herinrichtingen tot stand te brengen die meer rekening houden met het milieu en natuur dan nu het geval is en wil hier ook de Haarlemmermeer bij betrekken. Niet alleen om compensatie te bieden voor het verlies aan bloembollengrond in de Duin- en Bollenstreek maar ook om bedrijven daar ruimte te bieden om uit te breiden. Dat voorkomt dat bedrijven noodgedwongen de streek moeten verlaten.

Timmer is auteur van meerdere boeken en artikelen over de geschiedenis van de bloembollensector, was onderzoeker bij het LBO in Lisse en werkte voor onder meer het Ministerie van LNV. Hij heeft veel kennis opgebouwd op het gebied van ruimtelijke ordening in de bloembollensector en hij kijkt met pijn in het hart naar de bloembollensector in deze streek. Als men op de huidige manier doorgaat, ziet de toekomst voor bloembollensector er in deze regio beroerd uit zo vreest Timmer.

Grammofoonplaat

De politiek en de bloembollensector praten al jaren over het vasthouden van 2.625 hectare aan bollengrond, met name voor de hyacinthen. Wanneer bollengrond gebruikt wordt voor woningbouw, moet dat in het gebied worden gecompenseerd met andere hoogwaardige bollengrond of in euro’s. Timmer hekelt: “De sector draait al jaren de grammofoonplaat af van de compensatie binnen de streek vanwege de uniciteit en de rentabiliteit van de hyacint. De cijfers en de huidige ontwikkelingen bewijzen dat dit volkomen achterhaald is en dat dit geen recht doet aan andere ruimtevragers als vaste planten, bloementeelt open grond, de broeierij en de export.”

Hij vervolgt: “Het wordt tijd dat de sector zich innovatief gaat opstellen. De bollentelers zitten momenteel op een doodlopende weg, want iedere milieugroep zal zich keren tegen de compensatie op graslanden zonder dat er natuur- en milieucompenserende maatregelen worden genomen. Dat is bij het gras aan de 2e Poellaan al gebeurd, wat bestemd was om bollengrond te worden als compensatie voor bollengrond bij de bloemententoonstelling Keukenhof, welke tot parkeerplaatsen worden omgevormd.”

De Keukenhof is bereid om een miljoen euro te betalen als compensatie. Ook in de toekomst zal vaker een financiële compensatie gegeven worden voor verloren gegane bollengrond. De tuinbouwhistoricus heeft een plan uitgewerkt: “Zet de compensatiegelden en compensatiehectares in om te komen tot een herinrichting van het bloembollengebied tot projectvestigingen met veel open water, waterbuffers en helofytenfilters. Dat leidt tot een mooier gebied in ecologische en economische zin. Ga daarbij flexibel om met de ondergrens van 2625 hectare.” Gebruik daarbij ook de Haarlemmermeer om daar projectvestigingen voor de bollenteelt op zand tot stand te brengen, want er is op termijn nog behoefte aan zeker 600 hectare extra grond voor de opengrondstuinbouw

Waterbuffers

Timmer verduidelijkt: “Ik was betrokken bij de oprichting van ‘Hollands Bloementuin’ bij Anna Paulowna, waar een coöperatie van telers grond heeft gekocht, bezand en heringericht en weer verkocht heeft aan telers. In deze bloementuin was veel ruimte voor open water, waterbuffers en helofytenfilters ten behoeve van natuur en milieu en ook recreatie door de aanleg van fiets- en wandelpaden. Dat kan hier ook: richt het gebied anders in en zorg voor voet- en wandelpaden, natuurvriendelijke oevers, waterbuffers en helofytenfilters. Je hebt bevlogen telers nodig die het idee zien zitten. Maar zonder overheden gaat het niet. De GOM heeft de mogelijkheid om dit op te pakken; ga het gebied zo herinrichten dat er projectvestigingen ontstaan. Wees ook niet bang om bollengrond buiten de bollenstreek te compenseren in een projectvestiging in de Haarlemmermeer en gebruik de vrijgekomen gelden niet voor rommelgrondjes, maar voor complete projecten.”

Timmer heeft een half jaar geleden zijn plan naar de GOM en de Stichting Greenport gestuurd. Tot nu toe heeft hij alleen een bevestiging van ontvangst gekregen.