Kansrijke ondernemers zetten zich in voor MVO en duurzaamheid

KANSEN > Ondernemers die serieus zaken willen doen in en met Ethiopië, zetten zich ook in voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en opereren met respect voor de lokale bevolking. De ontwikkelingen gaan hard in dit land en er zijn volop kansen in onder meer de bloemensector. Niek Bosmans, Landbouwraad van de Nederlandse Ambassade, is een zeer ervaren diplomaat die ook actief is geweest in Zuid-Afrika, Mozambique en Swaziland.

Vorig jaar werd Bosmans geplaatst in Ethiopië en de potentie van het land viel hem direct op: ,,Als je kijkt naar het klimaat, de vruchtbaarheid, de hoge gebieden en de open werkvelden die er nog liggen. Het is een land met veel klimaatzones. Je hebt altijd een passend klimaat voor wat je wilt telen.'' Hij verwacht daarom ook, dat er de komende jaren veel animo is bij ondernemers om nieuwe bedrijven op te starten of bestaande bedrijven uit te breiden. ,,Dit is het moment; de uitgangssituatie is heel goed, omdat de Ethiopische overheid bezig is met een pakket aan maatregelen, dat het aantrekkelijk maakt voor ondernemers om hier te investeren.'' Ook waar het gaat om de ontwikkelingen van weg-, rail- en luchttransport maakt Ethiopië grote stappen, en hierdoor verbetert het land haar concurrentiepositie.

Een tijdje lang is het wel wat onrustig geweest in Ethiopië, maar inmiddels is in grote delen van het land de rust weer teruggekeerd. De hoop en verwachting is, dat op 8 april de noodtoestand wordt opgeheven. Bosmans blikt terug: ,,Ik begon 15 juli met mijn taken hier en drie weken daarna begonnen de onrusten.'' De afgelopen jaren zijn namelijk investeerders uit bijvoorbeeld China en Turkije op onverantwoorde wijze omgegaan met de belangen van de lokale bevolking. Grote stukken land werden afgeschermd, waarbij de bevolking haar gebruiksrechten verloor. In zo'n situatie draagt de lokale bevolking de buitenlandse investeringen in zijn algemeen geen goed hart toe. Nederlandse ondernemers gaan een goede relatie aan met de lokale bevolking, maar als het algemene beeld negatief is, is er sterk de neiging om alle investeerders over één kant te scheren.

Maar dat biedt dus ook kansen. Het is voor de toekomst duidelijk, dat bedrijven moeten zorgen voor goede werkomstandigheden, duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bosmans: ,,Het gaat over land, en dat is hier een emotioneel en historisch gegeven. Het afpakken van land kan niet aan de orde zijn, als Nederlandse bedrijven zich hier willen vestigen. Zelfs als boeren hiervoor gecompenseerd worden, blijft het een gevoelig onderwerp. We zijn in overleg met de Ethiopische overheid over hoe ze de grond aan kunnen bieden, met name waar het gaat om de gebruiksrechten.''

De Ethiopische overheid gaat de komende jaren vooral inzetten op het beschikbaar stellen van staatsboerderijen en militaire terreinen, waar buitenlandse investeerders hun activiteiten en productiefaciliteiten kunnen opzetten. Dat zou een positieve stap zijn, zo vindt Bosmans: ,,Zo kun je voorkomen, dat er problemen komen met andere, lokale, boeren die claims gaan opleggen op het gebruik van land.''

Inmiddels lijkt het weer 'business as usual' te zijn in Ethiopië. Maar natuurlijk blijft het land in een fase van hervormingen. ,,Dat gaat stapsgewijs en het is niet zo, dat er onrustgevoelens er niet meer zijn. Maar het is en blijft Afrika. Elk Afrikaans land brengt risico met zich mee om er te investeren.'', geeft Bosmans aan. De ambassade wil en kan bedrijven 'faciliteren' in het zaken doen en ondernemers in contact brengen met de belangrijkste beslissers. Inmiddels opereren 130 Nederlandse bedrijven in Ethiopië, waarvan 100 landbouwgerelateerd. De Nederlandse ambassade kan contacten leggen met bijvoorbeeld het Ethiopian Investment Committee; een heel belangrijke partner.

Bosmans besluit: ,,Nederlandse bedrijven, die duurzaam willen produceren hebben hier de toekomst. Je moet verantwoord omgaan en er voor zorgen dat het grondwater niet verzilt, de arbeidsomstandigheden goed zijn en dat wordt gewerkt aan vrouwengelijkheid. Het type ondernemers dat hier komt, zijn ondernemers, die niet alleen voor het geld komen, maar ook een idee hebben om iets bij te dragen aan de ontwikkeling van het land.''