,,Energie uit de Zwet''
Joep Derksen interviewt deze weken inwoners van Kaag en Braassem,
die zich op de een of andere manier inzetten om hun omgeving een
stukje duurzamer te maken. En zo dus meewerken aan een betere
wereld. Deze week: deel 4; Peter Aarden, de eerste particuliere
bezitter in Nederland van een warmtepomp aangesloten op het open
water.
[ROELOFARENDSVEEN] Wanneer het woord 'warmtepomp' valt, denk je
automatisch aan een warmtepomp die functioneert op grondwaterwarmte.
Hierbij moet in de grond geboord worden, zodat het water, dat enkele
tientallen meters onder ons ligt gebruikt kan worden. Maar Peter
Aarden woont naast de Zwet en hij bedacht, dat het ook mogelijk moet
zijn om dat water te gebruiken voor een warmtepomp.
En met dat idee ging hij aan de slag. Het bleek nog niet zo
eenvoudig om dit voor elkaar te krijgen, want een rendabel
kleinschalig warmtepompsysteem die op open water is aangesloten
komt nagenoeg niet voor in Nederland. Aarden ging niet over één
nacht ijs. Hij benaderde verschillende installateurs, maar koos het
bedrijf uit, dat daadwerkelijk met hem meedacht om de uitdagingen
voor een 'oppervlaktewater warmtepomp' te overwinnen. Daarnaast vroeg
en kreeg hij toestemming van zowel de gemeente Kaag en Braassem als
het Waterschap om het water in de Zwet te gebruiken voor het opwarmen
van zijn huis.
De in de Noordoostpolder geboren Aarden woont sinds 2000 in zijn
huis aan de Zwet. Eerder liet hij al vloerverwarming en warmtemuren
plaatsen. ,,Warmtemuren zorgen er voor, dat de warmte over een groot
oppervlak verspreid wordt; dat is met name in de slaapkamer prettig.
Een radiator geeft luchtcirculatie en daarmee ook stof af.'' Een tijd
geleden begon de CV-ketel kuren te vertonen. En Aarden stond voor de
vraag, of hij een nieuwe CV-ketel zou aanschaffen, of zijn huis op
een duurzamere manier te gaan verwarmen. ,,In Scandinavische landen
zag ik warmtepompsystemen, die goed werken. We moeten hier van het
gas af en ik wilde de mogelijkheid van een warmtepomp onderzoeken.
Daarbij ligt ons huis aan het water. De gedachte was om gebruik te
maken van De Zwet als energiebron.''
Een warmtepomp kan normaliter alleen werken door een 10.000 euro
kostende grondboring, om zo het benodigde grondwater te bereiken.
Waarom dan niet het benodigde water uit de Zwet pompen, zo leek de
eenvoudige gedachte. Simpel bleek deze oplossing echter allerminst.
,,Er blijken behoorlijk wat risico's te zitten aan een warmtepomp,
die gevoed wordt door oppervlaktewater. De investeringskosten zijn
wel minder, dan bij andere warmtepompen, maar je moet het
oppervlaktewater door filters aanzuigen. Dan gaat het om 25 liter
water per minuut en daarvoor zijn extra pompen nodig, die ook weer
energie kosten. De vervuiling in het water kan er voor zorgen dat de
filters en platenwisselaars verstopt raken. Je kunt dus grote
onderhoudsrisico's en kosten krijgen.''
Aarden heeft geen zorgen over olieresten, die in het water in zijn
huis komen. ,,Olie drijft bovenop het water; onze filters zitten
vijftig centimeter onder het water, al is er wel enige angst voor
algengroei, waardoor de filters dicht slibben.'' Écht koude
vriesdagen heeft deze warmtepomp, die enkele maanden geleden is
geplaatst nog niet meegemaakt. Maar het ziet er naar uit, dat deze
warmtepomp ook goed functioneert als het wat kouder is, al verbruikt
het systeem dan wel meer energie. Dichtvriezen van het systeem;
daarover zijn geen zorgen, want het moet wel héél hard vriezen als
het water in de Zwet een ijslaag van 50 centimeter krijgt.
Het is nog te vroeg om échte conclusies te trekken, maar over het
algemeen is Aarden tevreden met zijn nieuwe systeem. ,,Dit is nog een
experimenteel project, zodat anderen lessen kunnen trekken uit onze
ervaringen. We willen onze kennis graag delen met anderen, zodat dit
systeem een beter CO2-rendement kan krijgen tegen een betere prijs.''
We werken nog een beetje te kort met deze warmtepomp om nu alle
vreugde-uitingen op tafel te gooien, maar het systeem gedraagt zich
naar verwachting. Het vervuilt niet te snel, en de energie-opbrengst
is nagenoeg als verwacht. Het is goed, dat we zonnepanelen op ons dak
hebben en daardoor overcapaciteit hebben, want in een warmtepomp gaat
elektrische energie. In dit systeem zo'n 4.000 kilowatt per jaar.
Omdat wij zelf energie opwekken, is dat niet zo erg, maar als je die
extra energie zou moeten inkopen, ben je zo'n 800 euro per jaar
kwijt. Nu hebben we al een besparing op onze energierekening van
bijna 80 procent.’’
Uiteindelijk wil Aarden helemaal van het gas af. Maar kabelbedrijf
Liander moet hier ook aan meewerken. ,,Als je volledig van je
gascontract af wilt, berekent Liander maar liefst 620 euro aan
afsluitkosten. Dat kan ik niet goed plaatsen. De Nederlandse overheid
wil, dat we in 2050 gasloos zijn, daar staat zo'n hoge afdopprijs
haaks op.“
Aarden heeft een emailadres geopend, voor vragen over een
warmtepompsysteem:
zwetwarmtepomp@gmail.com.
Hij besluit: ,,Ik ben heel blij, dat onze warmtepomp bijdraagt aan de
vermindering van CO2 uitstoot en dat wij deze pilot gestart zijn. Het
blijkt, dat je als particulier een rendabel warmtepompsysteem kunt
installeren, met gebruik van het oppervlaktewater en met acceptabele
investeringen. We doen het ook om de wereld zelf wat duurzamer te
maken. De zorg voor je milieu en omgeving geeft mij goed en
comfortabel gevoel. Daarin zit mijn motivatie.''
Bent u, of kent u iemand, die duurzaam bezig is? Laat het weten
via:
info@writing4u.nl.